معراج را در لغت نامه ها: نردبان، مسعد، موج، آلت عروج، نردبان و جای بالا رفتن، معنا کرده اند. واژه معراج، از وقتی بر سرزبان ها افتاد که سفر آسمانی پیامبر اعظم(ص) به وقوع پیوست. عروج و صعودی که تنها مخصوص آن حضرت بود و در 26 رجب، به این توفیق، دست پیدا کرد. شبی که در خانه ام هانی بود، از سوی جبرئیل امین، مژده معراج به آن حضرت داده شد. معراج، بزرگ ترین فضیلت و بالاترین کمال و معجزه ای است که نصیب هیچ پیامبری نشد. تنها عیسی از میان پیامبران، به فلک چهارم رسید. در صورتی که پیامبر برای رسیدن به فلک نهم، بر افلاک محیط شد و برقع افلاک را درید. آنچنان که نظامی در اقبال نامه می گوید:

گر او بر نکردی سر از طاق عرش

که برقع دریدی بر این سبز فرش؟

و منظور از عرش، همان فلک نهم است که آسمانِ آسمان هاست.

چو ربّ العزّه در اسرار آمد

پیمبر نیز در گفتار آمد

که: یا رب! امّتی دارم گنه کار

به فضل خود ز آتشْ شان نگه دار!

عطار، «اسرارنامه»

پی عصیان امّت، گفتگو کرد

دلش خطّ نجاتی آرزو کرد

برای امّت از درگاه عالی

سند، پروانه، شمع لایزالی

دل ما را پیام شادی آورد

برای ما خط آزادی آورد

وحشی، «ناظر و منظور»

در آن خلوت که آن جا گم شود هوش

نکرد از جمع گم نامان فراموش

در آن دیوان، نبُرد از یاد، ما را

خطی آورد و کردْ آزاد، ما را

وحشی، «فرهاد و شیرین»

لب به شکر، خنده بیاراسته

امّت خود را به دعا خواسته

همتش از گنج، توانگر شده

جمله مقصود، میسّر شده

نظامی، «مخزن الأسرار»

هر چه آورد، بذل یاران کرد

وقف کارگناه کاران کرد

نظامی، «هفت پیکر»

به عون است مسکین و محتاج

شفاعت را به بالا کرده معراج

امیر خسرو دهلوی

در مدح رسول اکرم صلی الله علیه و آله

آیه آیه همه جا عطر جنان می آید

وقتی از حُسن تو صحبت به میان می آید

جبرئیلی که به آیات خدا مانوس است

بشنود مدح تو را با هیجان می آید

مي رسي مثل مسيحا و به جسم کعبه

با نفس هاي الهي تو جان می آید

بسکه در هر نفست جاذبه‌ی توحیدی است

ریگ هم در کف دستت به زبان می آید

هر چه بت بود به صورت روی خاک افتاده‌ ست

قبله‌ی عزت و ايمان به جهان مي آيد

با قدوم تو براي همه‌ی اهل زمين

از سماوات خدا برگ امان مي آيد

نور توحيدي تو در همه جا پيچيده ست

از فراسوي جهان عطر اذان مي آيد

عرش معراج سماوات شده محرابت

ملکوتی ست در این جلوه‌ی عالمتابت

خاک از برکت تو مسجد رحمانی شد

نور توحید به قلب بشر ارزانی شد

خواست حق، جلوه کند روشني توحیدش

قلب پر مهر تو از روز ازل بانی شد

ذکر لب های تو سرلوحه‌ی تسبیحات است

عرش با نور نگاه تو چراغانی شد

قول و افعال و صفاتت همه نور محض اند

نورت آئينه‌ی آئين مسلماني شد

به سراپرده‌ی اعجاز و بقا ره یابد

هر که در مذهب دلدادگی ات فانی شد

خواستم در خور حسن تو کلامی گویم

شعر من عاقبتش حسرت و حیرانی شد

اي که مبهوت تو و وصف خطي از حسنت

عقل صد مولوی و حافظ و خاقاني شد

«از ازل پرتو حسنت ز تجلي دم زد

عشق پيدا شد و آتش به همه عالم زد»

جنتی از همه‌ی عرش فراتر داری

تو که در دامن خود سوره‌ی کوثر داري

دیدن فاطمه ات دیدن وجه الله است

چه نیازی است که تا عرش قدم بر داری

جذبه‌ی چشم تو تسخیر کند عالم را

در قد و قامت خود جلوه‌ی محشر داری

عالم از هيبت تو، شوکت تو سرشار است

اسداللهی چون حضرت حيدر داری

حسنين اند روی دوش تو همچون خورشید

جلوه‌ی نورٌ علي نور ، مکرر داری

اهل بیت تو همه فاتح دل ها هستند

روشني بخش جهان، قبله‌ی دنيا هستند

اي که در هر دو سرا صبح سعادت با توست

رحمت عالمي و نور هدايت با توست

چشم امید همه خلق و شکوه کرمت

پدر امتي و اذن شفاعت با توست

با تو بودن که فقط صرف مسلماني نيست

آنکه دارد به دلش نور ولايت، با توست

بي ولاي علي اين طايفه سرگردانند

دشمني با وصي ات، عين عداوت با توست

بايد از باب ولاي علي آيد هر کس

در هواي تو و در حسرت جنت با توست

سالياني ست دلم شوق زيارت دارد

يک نگاه تو مرا بس، که اجابت با توست

کاش مي شد سحري طوف مدينه آنگاه

نجف و کرب و بلا و حرم ثارالله

 

 

یوسف رحیمی