نه از خاک فروتريم که بستر رويش نشويم و نه از دانه کمتريم که نروييم و نشکفيم.

اما چگونه؟

کي؟

و با چه وسيله اي؟

از ما خواسته اند که با شناخت “قدر” خويش، “تقدير” را در مسير سعادت و صلاح خويش رقم زنيم.

اگر “شب هاي قدر” زمينه اي براي اين تقديرآفريني نيست، پس چيست؟

و اگر “ماه رمضان” فرصتي براي شکوفاندن غنچه فطرت و گل وجود نيست پس چه زماني؟ پيمودن راه سنگلاخ و پرپيچ و خم و پرخوف و خطر “تهذيب نفس” و “خودسازي” هم معرفت مي طلبد، هم همت، هم همراه، هم راهنما و الگو. خدا را سپاس که مائده رحمت الهي در اين ماه گسترده است و با طعام معنوي آيات وحي از مهمانان “بزم حضور” پذيرايي مي شود. سفره کرامت امام مجتبي (ع) نيز در اين ماه براي شيعيان و همه مشتاقان راه معني گشوده است، ساقي کوثر هم در شبهايي از اين ماه، جانهاي تشنه معرفت را از زلال دعاها و حکمت ها سيراب مي کند و بازندگي و شهادت خويش، الگوي “چگونه زيستن” براي سالکان اين راه است. اما کار مهم در فرصت پربرکت اين ماه، همان خودسازي و کسب تقواست که از اهداف والاي تشريع روزه است (لعلّکم تتّقون). شبها و سحرهاي ماه رمضان، مجالي براي تأمل در خويش و تفکر در اعمال و تلاش در تقرب به خدا و زدودن آلايشهاي روحي و اخلاقي است. انس با قرآن و دعا و نماز و سجاده و سحر، بستر اين “پالايش” معنوي است. روزه، تمريني براي خودسازي و کنترل اميال و غرايز است. هرچند که نشستن و حرف هاي بي محتوا گفتن و غيبت کردن و شوخي هاي بي ثمر، با نفس انسان هماهنگ تر و دمسازتر است و کنترل زبان از بيهوده گويي، بستن گوش از شنيدن غيبت و لغويات و حرف هاي حرام و بستن دهان از بهتان دشوار است، اما پاسخي هم بايد به “فطرت خداجوي” داد و نداي آن کشش هاي درون به سوي معنويات و کمال و پاک بودن و بي آلايشي را هم بايد جواب گفت. “تقوا” هر چند دشوار است، ليکن طريق بهشت سخت و پر از خار و خس است و با تحمل همين دشواري ها و جهاد با نفس مي توان به جنت و رضوان رسيد. رفتن به سوي گناه و نفسانيات، حرکت در مسير باد و شنا در جهت موافق رود است. اما… مجاهده، پرهيز، کنترل، تقوا, مراقبت، عفاف و کف نفس تلاشي عظيم را مي طلبد. روزه هم تمريني براي نوراني ساختن درون و غلبه بر تمايلات نفساني و اطاعت از خداست. گناه، نوعي بيماري روحي است، همه رذايل اخلاقي نشانه گرفتاري روح آدمي به ويروس خطرناک اخلاقي است. نيت فاسد، عمل فاسد را در پي دارد و از درون آلوده کارهاي ناشايست بروز مي کند. مثلاً تکبر، عجب، ريا، حسد، تعصب، عناد، بخل، غرور، نمونه هايي از اين بيماريست. درد بزرگتر از خود اين بيماري ها، “احساس نکردن درد” يا “درد نداشتن” است و درد ندانستن اين بيماريست. چون نداري درد، درمان هم مخواه
درد پيدا کن که درمانت کنند شيوه ابليس هم سرپوش نهادن بر اين امراض و کتمان بيماري هاي اخلاقي بشر، حتي زيبا جلوه دادن زشتي هاست. مي بينم که راهي خطير و مبارزه اي سخت در پيش روي ماست. و اگر با اين ماه خدا، چنين برخوردي داشتيم، شايسته و لايق آنيم که “عيد فطر” را به شکرانه اين “پيروزي در جهاد نفس” عيد” بگيريم. و خدا، ارحم الراحمين است.

حجت الاسلام و المسلمين جواد محدثي