در محضر مجتهدی:

در پیشگاه خداوند به گناهانی که انجام داده‌ای،

به بدی‌هایی که در قلبت مخفی کرده‌ای اعتراف کن.

زمانی حضرت موسی بن عمران علیه السلام یاران خود را پند و اندرز می ‌داد که ناگاه مردی برخاست و پیراهن خود را پاره کرد. خداوند عزوجل به او وحی کرد: «ای موسی به او بگو که پیراهن خود را پاره نکن، بلکه دلت را برای (محبت و عشق به من) بگشای».

آیت‌الله مجتهدی در شرح این حدیث می‌گوید:

یک روز حضرت موسی علیه السلام اصحابش را موعظه می‌کرد که ناگهان یک نفر از جایش بلند شد، و در حالی که ناراحت شده بود، پیراهنش را پاره کرد. بعضی‌ها هستند که وقتی موعظه می‌شنوند، حالشان منقلب می‌شود؛ من شصت سال پیش دیدم که «آمیرزا چلویی» مشغول موعظه بود که یک نفر غش کرد؛ ما قدیم دیده بودیم افرادی را که غش می‌کردند.

ایشان ادامه دادند: «پیراهنت را پاره نکن، قلبت را صاف کن»، یعنی در پیشگاه من به گناهانی که انجام داده‌ای، به بدی‌هایی که در قلبت مخفی کرده‌ای اعتراف کن. همه چیز را بگو؛ حالا باید از مردم حلالیت بطلبی، پیراهن پاره نکن و تظاهر ننما. بعضی‌ها در هیئت تظاهر می‌کنند، داد و فریاد می‌کنند، نمی‌گذارند مردم به روضه گوش کنند و حال آنکه وقتی تحقیق می‌کنی می‌بینی همین آدم نصف مالش حرام است.

آیت‌الله مجتهدی تهرانی بیان کرد: حدیث خوبی است، مرحوم مجلسی در شرح این حدیث می‌گوید: «هدف از این حدیث، توبیخ آن شخص بود، خداوند می‌خواهد این شخص به خاطر گناهانی که در باطن خود پنهان کرده توبیخ کند».

وی در پایان گفت: باید ریشه‌ای درست شویم، نه اینکه دو میلیون خرج کنیم تا بر دیوار خشتی، رنگ روغن بزنیم. اگر اصلاح شویم، آن وقت است که گریه ما فایده دارد، پیراهن پاره کردنمان فایده دارد؛ درحالی که تظاهر به مقدسی که خوبی ها را نمایش دهیم و بدی ها را مخفی کنیم، فایده ای ندارد.

احسن الحدیث

در محضر مجتهدی:

در پیشگاه خداوند به گناهانی که انجام داده‌ای،

به بدی‌هایی که در قلبت مخفی کرده‌ای اعتراف کن.

زمانی حضرت موسی بن عمران علیه السلام یاران خود را پند و اندرز می ‌داد که ناگاه مردی برخاست و پیراهن خود را پاره کرد. خداوند عزوجل به او وحی کرد: «ای موسی به او بگو که پیراهن خود را پاره نکن، بلکه دلت را برای (محبت و عشق به من) بگشای».

آیت‌الله مجتهدی در شرح این حدیث می‌گوید:

یک روز حضرت موسی علیه السلام اصحابش را موعظه می‌کرد که ناگهان یک نفر از جایش بلند شد، و در حالی که ناراحت شده بود، پیراهنش را پاره کرد. بعضی‌ها هستند که وقتی موعظه می‌شنوند، حالشان منقلب می‌شود؛ من شصت سال پیش دیدم که «آمیرزا چلویی» مشغول موعظه بود که یک نفر غش کرد؛ ما قدیم دیده بودیم افرادی را که غش می‌کردند.

ایشان ادامه دادند: «پیراهنت را پاره نکن، قلبت را صاف کن»، یعنی در پیشگاه من به گناهانی که انجام داده‌ای، به بدی‌هایی که در قلبت مخفی کرده‌ای اعتراف کن. همه چیز را بگو؛ حالا باید از مردم حلالیت بطلبی، پیراهن پاره نکن و تظاهر ننما. بعضی‌ها در هیئت تظاهر می‌کنند، داد و فریاد می‌کنند، نمی‌گذارند مردم به روضه گوش کنند و حال آنکه وقتی تحقیق می‌کنی می‌بینی همین آدم نصف مالش حرام است.

آیت‌الله مجتهدی تهرانی بیان کرد: حدیث خوبی است، مرحوم مجلسی در شرح این حدیث می‌گوید: «هدف از این حدیث، توبیخ آن شخص بود، خداوند می‌خواهد این شخص به خاطر گناهانی که در باطن خود پنهان کرده توبیخ کند».

وی در پایان گفت: باید ریشه‌ای درست شویم، نه اینکه دو میلیون خرج کنیم تا بر دیوار خشتی، رنگ روغن بزنیم. اگر اصلاح شویم، آن وقت است که گریه ما فایده دارد، پیراهن پاره کردنمان فایده دارد؛ درحالی که تظاهر به مقدسی که خوبی ها را نمایش دهیم و بدی ها را مخفی کنیم، فایده ای ندارد.

احسن الحدیث

دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند

وندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند

چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی

آن شب قدر که این تازه براتم دادند

سحرگاهان بیست و هفتمین روز دی ماه 1334، مصادف با شب شهادت حضرت فاطمه زهرا علیها السلام، لحظات عروج قهرمان عالم تشیع حضرت نواب صفوی بود که جانش با نغمه توحید دمساز افتاد و افتخار حماسه سازی در راه احیای ارزش های الهی و اعتلای پرچم حق در اقصی نقاط جهان را به نام خود ثبت کرده بود.

یکی از افسران مأمور اجرای اعدام آن شهید سرافراز گفته است:

«نواب صفوی با کرامت و بزرگواری خود احترامش را به من تحمیل کرد و من هنوز هم هرگاه صدای آژیر آمبولانس ها را می شنوم، بدنم می لرزد و به یاد شب شهادت نوّاب می افتم که نوّاب با عشق به یارانش می گفت: خلیلم، مظفّرم، محمّدم عجله کنید، غسل شهادت کنید. جدّه ام حضرت زهرای مرضیه علیها السلام منتظر ماست.»^[1]

زیباترین خصلت سه چیز است:

۱- وقار بدون مهابت

۲- گشاده دستی

۳- اشتغال داشتن به غیر بهره‌های دنیوی

دریافت فایل

مجموعه «عطر ماندگار» شامل قطعات کوتاهی از شرح احادیث اخلاقی با بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای درس خارج فقه است. احادیث گنجانده شده در این مجموعه با مضامین اخلاقی و اجتماعی و قابل استفاده برای عموم جامعه است. منبع احادیثی که در این مجموعه شرح داده می‌شوند کتاب «الشافی فی العقاید، الاخلاق و الاحکام و امالی» است.

آیت الله قرهی:

وجود مقدّس حضرت صادق القول و الفعل، امام جعفر صادق(صلوات اللّه و سلامه علیه) از پیامبر اکرم(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) نقل می‌کنند که حضرت فرمودند:

دلیری در این است که موقعی که شما خشمگین می‌شوید و به واسطه‌ی این شدّت غضب، چهره‌تان سرخ شده، موهایتان به لرزه درمی‌آید؛ بتوانید خودتان را کنترل کنید.

ذیل این روایت ملّاصدرا می‌گوید: معلوم می‌شود که غضب، آتش است و در انسان وجود دارد.

در نهج‌الفصاحه هست که پیغمبر اکرم(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) فرمودند:

«أَلاَ وَإِنَّ الغَضَبَ جَمْرَةٌ فِی قَلْبِ ابْنِ آدَمَ».

«جمرة» تکه‌های آتش است که بر سر گرزها می‌گذاشتند و در جنگ‌ها پرتاب می‌کردند. بدانید غضب، پاره‌ی آتشی است که در قلب بنی‌آدم وجود دارد.

«أَمَا رَأَیْتُمْ إِلَی حُمْرَةِ عَیْنَیْهِ وَانْتِفَاخِ أَوْدَاجِهِ»،

مگر نمی‌بینید (همزه استفهامیّه بر سر «ما»، یعنی لا شک و لا ریب که حقیقتاً این‌گونه هست) به حقیقت موقع غضب، چشمانشان سرخ می‌شود و رگ‌های گردنشان باد می‌کند.

«فَمَنْ أَحَسَّ بِشَیْءٍ مِنْ ذَلِکَ فَلْیَلْصَقْ بِالْأَرْضِ»

هر کسی چنین احساسی پیدا کرد، بر روی زمین بنشیند.

بحث ما چیز دیگری است، امّا حضرت در این‌جا دستورالعملی می‌دهند و آن این که می‌فرمایند:

اگر غضبناک شدید و در حال ایستاده هستید، به طرف دیگری بروید و بنشینید. یک مطلب هم که وضو گرفتن است که در جلسه‌ی گذشته بیان کردیم. امّا مطلب دیگری هم که بسیار عجیب اثر دارد، صلوات فرستادن است. قدیمی‌های ما این مطلب را زیاد به کار می‌بردند و می‌گفتند: صلوات بفرستید، تمام شود که شاید بعضی‌ها هم بگویند: حالا چه وقت صلوات فرستادن هست، می‌خواهم حرفم را بزنم و …! در حالی که این مطلب در باب روایات هم بیان شده است و بسیار اثرگذار است.

لذا معلوم می‌شود که غضب از نفس امّاره است و این نفس امّاره انسان را بدبخت و بیچاره کرده و به هلاکت می‌اندازد. من وامثال من که هنوز به نفس مطمئنّه نرسیدیم، اگر غضب در اختیار نفس مطمئنّه باشد، شجاعت است. امّا ما غضب کردیم، بدانیم که از نفس امّاره است. شیطان هم که هم جنس خودش، آتش، را می‌بیند، خیلی خوشش می‌آید.

اتّفاقاً شیطان وقتی به ابراهیم خلیل رسید، گفت: من در باب ملوک و کسانی که کار در دستشان هست (مانند افرادی که در جایی مدیریتی دارند و …)، با چیزی از جنس خودم یعنی غضب وارد می‌شوم، «فسلطهم بالغضب فان الغضب کیدی عظیم»، من بر این‌ها به واسطه‌ی همان غضب، مسلّط می‌شوم و کید بزرگ من برای این‌ها، غضب است.

گاهی ما هم در این مطالب گرفتار می‌شویم. مثلاً پدر در خانه فکر می‌کند چون ولایت دارد باید غضب کند. لذا این مطلب برای ما و شما هم هستیم. خدای ناکرده بی‌ادبی و بی‌تربیتی می‌کنیم و به همسر و فرزندمان حرف زشت می‌زنیم، چون احساس می‌کنیم ما مالکشان هستیم و بر آن‌ها تسلّط داریم.

وارث

یاد خدا در همه حال

سؤال: از محضرتان تقاضامندم دستورالعمل جامعی برای استفاده، ذکر فرمایید.

جواب: باسمه‌تعالی، دستورالعمل جامع و مانع، «یاد خداست» در حلال و حرام؛ یعنی همیشه.

به‌سوی محبوب، ص۸۶

بالاترین ذکر ، همین ذکری است که عرض می کنم:

نیت بکند که اگر خدا به او صد سال عمر داد، یک دفعه هم عالما عامدا مختارا معصیت خدا را نکند، این بالاترین ذکر است.

ذکر عملی است! اگر همه ما این ذکر را داشته باشیم، همه ما با فضل خدا اهل بهشتیم، همه ما با فضل خدا اهل بهشتیم، اگر این ذکرمان دوام داشته باشد.

ما از بزرگانِ اهل معنا و اهل توحید هم مکرّر شنیدیم این معنا را که توصیۀ اوّل، ترک گناه است بعد نوبت می‌رسد به انجام کارهای خوب و اذکار و اوراد و نوافل و مستحبات و امثال اینها. اوّل، ترک گناه است.

دریافت فایل

مجموعه «عطر ماندگار» شامل قطعات کوتاهی از شرح احادیث اخلاقی با بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای درس خارج فقه است. احادیث گنجانده شده در این مجموعه با مضامین اخلاقی و اجتماعی و قابل استفاده برای عموم جامعه است. منبع احادیثی که در این مجموعه شرح داده می‌شوند کتاب «الشافی فی العقاید، الاخلاق و الاحکام و امالی» است.

هرگاه نفسش او را وسوسه نمود بلافاصله از جا برخیزد و خود را چنان سرگرم عمل مثبتى نماید كه اندیشه عمل زشت را از یاد ببرد.

دین مبین اسلام همانند سایر ادیان الهی توصیه هایی جهت رشد انسان در مسیر تعالی و تكامل دارد كه قسمتی از آن ها دستوراتی مبنی بر ترك اعمالی است كه گناه نامیده می شوند و مشخص هم هستند و در این میان بزرگان دین و آموزه‌های اسلامی نیز توصیه هایی را در مورد روش های ترك گناه بیان كرده اند كه در اینجا به مواردی از آن اشاره می‌كنیم:
 

۱. توجه به قبح و زشتى آن عادات(به گناه) از نظر عقل.
  ۲. در نظر گرفتن كیفرى كه از نظر شرع بر آن مترتب گردیده است.(محاكمه كردن نفس و توجه دادن آن به عقوبت گناه و سلب توفیقات و دور شدن از رحمت الهی)
  ۳. داشتن اراده‏اى محكم در جهت رفع آن عادات كه نشانه همت بالا و بلند انسان در روى آوردن به فضایل و دورى از رذایل است.
  ۴. استمداد از خداوند متعال با دعا و نیایش و توسل به ائمّه اطهار(علیهم السّلام)
  خداوند متعال در قرآن كریم می‌فرماید:
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَى مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَكِنَّ اللَّهَ یزَكِّی مَنْ یشَاءُ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ(نور/۲۱)
  و اگر فضل و رحمت الهی بر شما نبود، هرگز احدی از شما پاک نمی‌شد؛ ولی خداوند هر که را بخواهد تزکیه می‌کند، و خدا شنوا و داناست!
و همچنین می‌فرماید:
  َلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّیطَانَ إِلَّا قَلِیلًا(نساء/۸۳)
  و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، جز عده کمی، همگی از شیطان پیروی می‌کردید (و گمراه می‌شدید).
بنابراین باید توجه داشته باشیم كه خداوند متعال كه دستور بر ترك گناه داده است، خود نیز انسان را در این امر یاری می‌كند.
  ۵. جایگزین سازى اعمال و عادات نیكو؛ مانند: شركت دائمى در نماز جماعت، خواندن نماز شب، زیارت اهل قبور، دعا.
  ۶. هرگاه نفسش او را وسوسه نمود بلافاصله از جا برخیزد و خود را چنان سرگرم عمل مثبتى نماید كه اندیشه عمل زشت را از یاد ببرد. مثلا به ورزش با دوستان خود بپردازد به مسجد و نماز جماعت یا دعا برود به دیدار دوستان یا نزدیكان خوب خود بشتابد به كارهاى عادى زندگى؛ مانند: خرید مایحتاج و … بپردازد.
  ۷. مطالعات خود را پیرامون معاد عذاب گناه و… افزون سازد.
  ۸. از شركت در محیط‌هاى آلوده كننده و همنشینى با دوستان ناباب بپرهیزد.
  ۹. عوامل تحریك كننده پیرامون خود را حتى‏‌الامكان از بین ببرد.
  ۱۰. سعى كند هیچ گاه در تنهایى نماند.
  ۱۱. همه روزه با خداى خود مشارطه كند كه مرتكب گناه نشود و هم از او مدد جوید و شبانگاه به محاسبه اعمال خود بپردازد. پس اگر ترك گناه كرد خدا را سپاس گوید و باز مدد جوید و اگر خداى نخواسته خلاف كرد استغفار كند و تصمیم بگیرد كه مجددا ترك كند.
  ۱۲. عادات خوب را مانند شركت دائمى در نماز جماعت و … تقویت كند. چه با نفى عادات زشت راه كسب اعمال شایسته باز شده و در شعاع تكرار و تلقین و میل شدید به آنها عادات خوب در نفس ظهور فعلى پیدا خواهد كرد. امیرالمومنینعلیه السلام فرموده است: «غیروا العادات تسهل علیكم الطاعات؛ عادات [زشت] را تغییر دهید پیروى از [فرمان‏‌هاى] خدا بر شما آسان مى‏‌شود»، (شرح غرر، ج ۴، ص ۳۸۱) و «بغلبه العادات الوصول الى شرف المقامات؛ با غلبه و چیره شدن بر عادت‌‏هاى [زشت [رسیدن به مقامات بلند آسان مى‌شود»، (شرح غرر، ج ۳، ص ۲۲۹).

فردا