توحيد، غير از آنكه يك بينش فلسفى است، يك شناخت علم زا و زندگي ساز نيز هست، يعنى عقيده‏ اى است كه بناى زندگى اجتماعى و فردى انسانها بايد بر پايه آن نهاده شود.

     اكنون به پاره ‏اى از مواد كلى قطعنامه توحيدى در قرآن اشاره مى ‏كنيم:

     بنابر اصل توحيد، انسانها حق ندارند هيچكس و هيچ چيز جز خدا را عبوديت و اطاعت كنند. و همه تحكمات و تحميلاتى كه از طرف قدرت گونه ‏هاى تاريخ بر بشريت رفته، غلط و برخلاف حق بوده است.

     اين بيان كلى، بت‏ها، خدايان، خداوندگاران و بالاخره تمايلات نفس سركش، را شامل است.

    آيات زير (از سوره يونس) كه سخن از شريكان پندارى خدا - از جنس بشر و غير آن - مى‏ گويد، طرحى كلى از اين رويه اصل توحيد را مى ‏نماياند:

     «وَيوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا»: و روزى كه همه آنان را (در قيامت) گرد آوريم…

     « ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكَانَكُمْ أَنْتُمْ وَشُرَكَاؤُكُمْ»: آنگاه به كسانيكه براى خدا شريكى قائل شدند گوئيم: شما و آنانكه شريك خدا دانسته ‏ايد در جاى خود بايستيد.

    « فَزَيلْنَا بَينَهُمْ» : پس ميان آنها جدائى افكنيم.

     « وَقَالَ شُرَكَاؤُهُمْ مَا كُنْتُمْ إِيانَا تَعْبُدُونَ»: و شريكان پندارى آنان گويند: شما ما را عبادت نمى‏ كرديد.

     « فَكَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَينَنَا وَبَينَكُمْ إِنْ كُنَّا عَنْ عِبَادَتِكُمْ لَغَافِلِينَ»: ميان ما و شما خدا گواهى بسنده است كه ما از عبادت شما غافل و بيخبر بوديم.

     « هُنَالِكَ تَبْلُو كُلُّ نَفْسٍ مَا أَسْلَفَتْ»: در آن هنگام هر كسى هر آنچه را از پيش انجام داده، مى ‏آزمايد.

صفحات: 1· 2