منافق ديگران را بازمى ‏دارد و خود بازنمي ايستد و امر مي كند و خود فرمان نمى ‏برد. چون به نماز برخاست به تكلف مى ‏ايستد. و چون به ركوع رود، بر زمين مى ‏خوابد و چون به سجده رود، زود سر برمى ‏دارد، روزه نگرفته در پى شام شب است.

      و شب را بيدار نمانده در فكر خوابست  و مؤمن عمل خود را با حلم خود در مى ‏آميزد و مى ‏نشيند كه بياموزد، و خاموش مى ‏نشيند تا سالم ماند. سرّى كه بدو سپرده ‏اند با دوستان يك‏رنگ در ميان نمى ‏نهد و شهادت را در حق بيگانگان پوشيده نمى‏دارد. هيچ كارى را براى ريا نمي كند و از روى حيا وانمي گذارد.

اگر او را بستايند، از آنچه درباره او گفته ‏اند مى ‏ترسد و از آنچه از او نمي دانند، از خدا آمرزش  مى ‏خواهد و از اينكه كسى نادانسته حق او را نشناسد آزرده نمى ‏شود.

  كسى كه بدانچه خدا نصيب او كرده قناعت كند از بى ‏نيازترين مردمانست‏ .

     روزى گدائى را ديد كه مي گريست فرمود:

       اگر دنيا در كف اين مرد بود و از كفش مى‏افتاد، نمى‏بايست گريه كند.

     از او پرسيدند:

     چه كسى بزرگ‏قدرتر از همه است؟

     گفت:كسى كه دنيا را قدرى ننهد.

     به مردى كه بدى كسى را مى‏گفت فرمود:

      از غيبت بپرهيز كه آن نان خورش آدميان سگ صفت است‏

     كسى كه دانائى ندارد تا او را راهنما باشد، تباه شد.

      راضى بودن به قضاى ناپسند بالاترين درجات يقين است‏.

       آنكه امر به معروف و نهى از منكر را ترك مى‏كند، همچون كسى است كه كتاب خدا را از پس پشت افكند (بدان عمل نكند) مگر اينكه از روى تقيه باشد؛ گفتند: تقيه او چگونه است؟

     فرمود:اينكه از ستمكارى سركش بترسد كه از حد درگذراند و يا بدو ستمى رساند.

     از آن كس در شگفتم كه از طعام بخاطر زيان آن مى‏ پرهيزد و از گناه بخاطر زشتى آن نمى ‏پرهيزد.

     توبه بازگشت است و عمل صالح. (توبه به گفتار نيست)‏

     مبادا به گناهى كه مي كنى شادمان شوى كه شادمانى به گناه بدتر ازگناهست.‏

     گروهى از ترس خدا را پرستيدند، اين پرستش بندگانست و گروهى برغبت پرستيدند و اين پرستش بازرگانانست و گروهى از روى شكر پرستيدند و اين عبادت آزادگانست.‏

     پسرك من! خداوند تو را براى من پسنديده و سفارش مرا به تو كرده و مرا براى تو پسنديده و از تو ترسانده است.‏

     بدان كه بهترين پدران براى پسر پدرى است كه دوستى، او را به تفريط درباره وى نكشاند و بهترين پسران پسرى است كه تقصير وى تا به حد نافرمانى نرسد.

  نگريستن مرد با ايمان از روى دوستى و مودت به چهره برادر مؤمن خود عبادت‏است‏ .

    سه چيز است كه در هر مرد با ايمان باشد در پناه خداست و در روز رستاخيز خدا او را در سايه عرش خود جاى خواهد داد و از بيم روز بزرگ ايمن خواهد فرمود:

     كسى كه آنچه از مردم براى خود خواهد بدانها ندهد.

      كسى كه پا و دست خود را در كارى ننهد جز آنكه بداند در طاعت خدا يا در نافرمانى او است.

      كسى كه برادر خود را عيب نگيرد جز آنكه آن عيب را از خود دور سازد و آدمى را بس است كه از عيب ديگران به عيب خود مشغول باشد.

     از متكبرى نازنده در شگفتم كه ديروز نطفه بود و فردا مردار و از كسى سخت در شگفتم كه در خدا شك دارد و آفرينش خود را مى‏بيند و از كسى كه آفرينش آخر (قيامت) را  نمى‏پذيرد و آفرينش نخستين را مى‏بيند و از كسى كه براى    اين جهان كار مي كند و كار آن جهان را وامي گذارد.

     مردى بدو گفت من تو را بخاطر خدا سخت دوست مي دارم. امام سر خود را فرو افكند. پس گفت خدايا به تو پناه مى‏برم كه مرا بخاطر تو دوست بدارند و تو مرا دشمن بدارى. سپس گفت بخاطر آنكه تو مرا بخاطر او دوست مي دارى تو را دوست مي دارم‏.

     سه چيز مرد با ايمان را نجات مي دهد:

1. بازداشتن زبانش از غيبت مردم‏.

2. خود را به چيزى مشغول داشتن كه در اين جهان و آن جهان او را سود مي دهد.
3. بسيار گريستن بر گناهان.

زندگاني امام سجاد
علامه سيد جعفر شهيدي (ره)

صفحات: 1· 2