پاداش مخصوص عبادالرحمن
نوشته شده توسطرحیمی 2ام مرداد, 1394از آن جا كه بندگان ممتاز خدا با داشتن دوازده ويژگى، در صف مقدم مؤمنان قرار دارند، خداوند به مناسب، پاداش آنان را عالىترين درجه بهشتى قرار داده كه داده كه داراى امتيازت مهم است.
نخست مى فرمايد: غرفه بهشت در اختيار آنان قرار مى گيرد.
غرفه به معناى طبقات منازل است و در اين جا كنايه از قصر بى نظير بسيار ارجمند است كه بر قسمتهاى ديگر بهشت اشراف و بلندى دارد.
چنان كه از آيه مذكور استفاده مىشود، اين قصر رفيع داراى سه ويژگى بسيار مهم است:
1. عبادالرحمن در آن جا همواره مورد احترام خاص قرار مىگيرند، از سلام و تحيت الهى و فرشتگان و بهشتيان بهره مند مى شوند و مقامات بالا همواره آنان را به حيات طيب، همراه با سلامتى و هرگونه رفاه ظاهرى و باطنى مژده مىدهند.سَلَامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِيمٍ(يس/58)
2. آنان در جايگاهى هستند كه بسيار زيبا، با طراوت و با صفاست و از هرگونه درد و رنج و اندوه، دور مىباشند. اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيهِمْ وَلَا هُمْ يحْزَنُونَ(البقرة/277)
3. آنان هميشه در آن جا خواهند بود، فنا و مرگ و نابودى در آنجا راه ندارد و هرگز نگران بيرون رفتن از آن جايگاه ارجمند نيستند.جَنَّاتُ عَدْنٍ يدْخُلُونَهَا يحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَلُؤْلُؤًا وَلِبَاسُهُمْ فِيهَا حَرِيرٌ(فاطر/33)
[در] بهشتهاي هميشگي [که] به آنها درخواهندآمد در آنجا با دستبندهايي از زر و مرواريد زيور يابند و در آنجا جامهشان پ رنيان خواهد بود
به راستى چه موهبتى از اين بالاتر كه انسان در قصرى جاويدان قرار گيرد و در آن از همه مواهب زندگى و زيبابىها و آسايشها برخوردار باشد، و هيچ گونه تشويق فنا و ساير عوامل اندوه در آن در ميان اين پاداشها، از همه بالاتر تحيت و سلام مستمر خدا و فرشتگان بر آنان است كه لذت آن قابل بيان و درك نيست.
درباره سلام خدا و فرشتگان بر بهشتيان ممتاز، در آيات ديگر قرآن نيز سخن به ميان آمده است، آن جا كه مىفرمايد:
سَلَامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِيمٍ(يس/58)
بر آنها سلام الهى است كه سخنى است از سوى پروردگار مهربان به آنها.
ويژگىهاى بندگان خدا در قرآن- محمد محمدى اشتهاردى
فرم در حال بارگذاری ...
نقد افكار وهّابيّت در حوزه توسل/ توسّل به پيامبران ريشه قرآنى دارد (1)
نوشته شده توسطرحیمی 2ام مرداد, 1394
توسّل به پيامبران ريشه قرآنى دارد
1. دستور قرآنى بر توسل به رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
استغاثه به انبياء و پيامبران الهى و تقاضاى شفاعت از آنان در دوران حيات و زندگى آنان مسئله اى است قرآنى و هيچ گونه تضادّى با مبانى اعتقادى شيعه ندارد، چنانكه خداوند مى فرمايد:
«وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّـلَمُوآا أَنفُسَهُمْ جَآءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا »(النساء/64):
و اگر آنان وقتى به خود ستم كرده بودند، پيش تو مى آمدند و از خدا آمرزش مى خواستند و پيامبر نيز براى آنان طلب آمرزش مى كرد، قطعا خدا را توبه پذير مهربان مى يافتند.
...
2. اثبات توسل به پيامبر صلى الله عليه و آله در زمان حيات وپس از آن:
«محمود سعيد ممدوح» از علماى بزرگ اردن پس از نقل اقوال علماى اهل سنّت مبنى بر جواز توسل مى گويد:
اين آيه شريفه «وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّـلَمُوآا أَنفُسَهُمْ جَآءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا » كه به گنه كاران دستور داده است تا براى بخشش گناهان خود رسول اكرم صلى الله عليه و آله را واسطه و شفيع قرار دهند شامل دوران حيات پيامبر و دوران پس از مرگ را نيز شامل مى شود و اگر كسى بخواهد آن را محدود به دوران حيات حضرت قرار دهد، اشتباه كرده و به بى راهه رفته است، چون هرگاه فعلى بعد از حروف شرط قرار گرفت معناى عموم را مى رساند و از بهترين حالات فهم كلى و عموم از يك عبارت است، هم چنانكه در صفحه 22 كتاب ارشاد الفحول، به اين مطلب اشاره شده است.
استاد بزرگوار ما علاّمه و محقّق «سيّد عبد اللّه صدّيق غمارى» مى نويسد: اين آيه عموميّت دارد و شامل حيات و پس از مرگ مى شود و اختصاص آن به يكى از اين دو حالت، دليل مى خواهد كه آن هم موجود نيست.
تفسير كنندگان آيات قرآن و شارحان اين كتاب مقدّس هم از اين آيه معناى عموم را فهميده اند؛ زيرا همه مفسّران، داستان مشهور آمدن اعرابى را كنار قبر پيامبر به نقل از «عتبى»، ذيل همين آيه آورده اند. ابن كثير دمشقى در تفسير خود نوشته است:
جمعى از بزرگان همانند شيخ ابونصر صبّاغ در كتابش اين قضيه مشهور را از عتبى نقل كرده اند كه گفته است: در كنار قبر پيامبر اكرم [ صلى الله عليه و آله ] نشسته بودم كه اعرابى وارد شد و گفت:
السلام عليك يا رسول اللّه…(رفع المنارة في تخريج أحادث التوسّل والزيارة، ص 57).
3. استدلال مالك به آيه قرآن ، در جواز توسل:
در مناظره و گفتگويى كه ميان منصور دوانيقى از خلفاى عباسى كه در مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله مشغول زيارت بود و سلامها و دعاها را با صداى بلند مى خواند و ميان مالك، پيشواى مالكى هاى اهل سنّت اتفاق افتاد آمده است:
منصور دوانيقى از مالك پرسيد: «أستقبل القبلة وأدعو أم أستقبل رسول اللّه صلّى اللّه عليه وسلم وأدعو»؛ آيا بعد از زيارت پيامبر اكرم [ صلى الله عليه و آله ]، رو به قبله قرار بگيرم خدا را بخوانم، يا هم چنين رو به قبر پيامبر ايستاده و دعا كنم؟
مالك گفت:«ولِمَ تَصْرِفُ وجهك عنه وهو وسيلتك ووسيلة أبيك آدم إلى اللّه تعالى؟ بل استقبل واستشفع به فيشفعه اللّه فيك»؛
چرا مى خواهى صورتت را از قبر پيامبر بر گردانى، با اين كه آن حضرت، وسيله تو و پدرت حضرت آدم عليه السلام به سوى خدا است؟ بلكه رو به قبر رسول خدا [ صلى الله عليه و آله ] به ايست و از او طلب شفاعت كن، كه خداوند شفاعت او را مى پذيرد. زيرا خداى متعال در قرآن مى فرمايد:
«وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّـلَمُوآا أَنفُسَهُمْ جَآءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا »(1) واگر آنان وقتى به خود ستم كرده بودند، پيش تو مى آمدند و از خدا آمرزش مى خواستند و پيامبر نيز براى آنان طلب آمرزش مى كرد، قطعا خدا را توبه پذير مهربان مى يافتند.(رفع المنارة في تخريج أحادث التوسّل والزيارة، ص 57)
4. توسل برادران يوسف به حضرت يعقوب علیهما السلام:
هم چنين در داستان حضرت يوسف و برادرانش آنجا كه از زبان برادران يوسف مى فرمايد:
«يَـآأَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا»(یوسف/97)؛
اى پدر، براى آمرزش گناهان ما از خدا طلب آمرزش كن؛
يعقوب در پاسخ فرزندانش مى گويد:
«سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»(یوسف/98)؛
به زودى از پروردگارم براى شما طلب آمرزش خواهم كرد.
یاوران دجال
فرم در حال بارگذاری ...
بداء
نوشته شده توسطرحیمی 2ام مرداد, 1394بداء به چه معنى است و آيا اعتقاد به آن صحيح مى باشد؟
خداوند متعال در مورد انسان دو نوع تقدير دارد:
1ـ تقدير حتمى و قطعى كه هرگز تغيير نمى يابد.
2ـ تقدير معلّق و مشروط، كه در صورت فقدان بعضى شرايط عوض مى شود و تقدير ديگرى جاى آن مى نشيند.
با توجه به اين اصل، يادآور مى شويم كه عقيده به «بداء»، يكى از اصول اعتقادات اسلامى اصيل است كه همه فرقه هاى اسلامى در اعتقاد به آن اجمالاً اتّفاق نظر دارند، اگرچه برخى از به كار بردن لفظ «بداء» پرهيز مى كنند، ليكن اين به اصل قضيه ضرر نمى زند، چون مقصود، بيان محتواى بداء و معناى آن است، نه لفظ و نامش.
حقيقت «بداء» بر دو اصل استوار است:
الف: اين كه خداى متعال قدرت مطلق دارد و مى تواند هر سرنوشت و تقديرى را عوض كند و هر وقت بخواهد، تقدير ديگرى جايگزين آن سازد، در حالى كه از پيش هر دو تقدير را مى داند و علم او هرگز تغيير نمى يابد چون تقدير اول به گونه اى نبوده كه از او سلب قدرت كند، زيرا بر خلاف اعتقاد يهود كه قدرت الهى را محدود مى دانند و مى گويند:
«دستان خدا بسته است»، خداوند قدرت مطلق دارد، آن چنان كه قرآن مى فرمايد:
(بَلْ يَداهُ مَبْسُوطَتانِ)(1)، بلكه دستان او گشوده است. به عبارت ديگر، خلاقيت خدا و اعمال سلطه و قدرت از سوى خداوند، مستمر است و به حكم آيه (كُلَّ يَوْم هُوَ فِي شَأْن)(2)، خداوند هرگز از امر آفرينش نياسوده است، بلكه آفرينش او همچنان پيوسته و مستمر است.
...
pan style="font-family: tahoma,arial,helvetica,sans-serif;">به روايت صدوق از امام صادق(عليه السلام) در باره آيه «يهود گفتند كه دست خدا بسته است»، آن حضرت فرمود:مقصودشان بسته بودن دست خدا نيست، بلكه معتقد بودند كه خداوند از كار آفرينش فراغت يافته و ديگر افزايش يا كاهشى در عمر و رزق و… ندارد.
خداوند در تكذيب عقيده آنان فرمود: «بلكه دستان خودشان بسته است و به خاطر گفته هايشان ملعونند، بلكه دستان خدا باز است و آن گونه كه بخواهد انفاق مى كند». آيا نشنيده اى كه مى فرمايد: (يَمْحُوا اللهُ ما يَشاءُ وَيُثْبِتُ وَعِنْدَهُ أُمُّ الْكِتابِ)(3); «آنچه را خدا بخواهد محو يا اثبات مى كند و امّ الكتاب (كتاب اصلى) نزد اوست.»(4)
پس عقيده اسلامى بر اعتراف به قدرت بى انتهاى خدا و استمرار خلاقيت او استوار است و اين كه خداوند هرگاه و هر چه بخواهد، مقدّرات مربوط به انسان را در زمينه عُمر و رزق و جز آنها تغيير مى دهد و مقدّرات ديگرى به جاى آنها قرار مى دهد و هر دو تقدير هم در «امّ الكتاب» و علم الهى موجود است.
ب: اعمال قدرت و سلطه از سوى خدا و تغيير سرنوشت و مقدّرات، روى حكمت و مصلحت است. بخشى از اين تغيير هم مربوط به عمل و رفتار و گزينش و نحوه زندگى خوب يا بد اوست. با اين امور، زمينه تغيير در سرنوشت پديد مى آيد.
فرض كنيم انسانى خداى ناكرده مراعات حقوق والدين را نمى كند، طبيعى است كه اين كار ناشايست تأثير نامطلوبى در سرنوشت او داشته باشد، هر گاه در نيمه دوم زندگيش رفتارش را عوض كند و به مراعات حقوق پدر و مادرش اهتمام ورزد، زمينه تغيير سرنوشت خود را فراهم آورده و مشمول آيه (يَمْحُوا اللهُ ما يَشاءُ وَيُثْبِتُ) مى گردد و كار برعكس مى شود.
آيات و روايات در اين مورد فراوان است. به چند نمونه اشاره مى شود:
1ـ (إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْم حَتّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ)(5); «خداوند سرنوشت قومى را عوض نمى كند مگر آنكه وضعيت خودشان را عوض كنند.»
2ـ (وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكات مِنَ السَّماءِ وَاْلأَرْضِ وَلكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما كانُوا يَكْسِبُونَ)(6); «اگر مردم آبادى ها ايمان و تقوا داشته باشند، بركات را از آسمان ها و زمين بر آنان مى گشوديم، ليكن تكذيب كردند، پس آنان را به خاطر كارى كه مى كردند عقاب كرديم.»
3ـ اميرالمؤمنين(عليه السلام) از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) در باره آيه (يَمْحُوا اللهُ ما يَشاءُ) پرسيد. رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرمود: چشمان تو را و چشمان امّتم را پس از خودم با تفسير آن روشن مى كنم: صدقه به نحو مناسب، نيكى به والدين و انجام كار نيك، شقاوت را به
سعادت تبديل مى كند و عمر را مى افزايد و از مرگِ بد نگه مى دارد.(7)
امام باقر(عليه السلام) فرمود: صله رحم اعمال را پاك مى سازد و رشد مى دهد، اموال را مى افزايد، بلا را دفع مى كند، حساب را آسان مى سازد و اجل را به تأخير مى اندازد.(8)
با توجه به اين دو اصل، روشن مى شود كه عقيده به بداء، عقيده قطعى اسلامى است و همه فرقه هاى اسلامى با قطع نظر از تعبير و نام و به كار بردن كلمه بداء، به آن معتقدند.
در پايان دو نكته را يادآور مى شويم تا بدانيم چرا در روايات، لفظ «بداء» بر اين مسأله اطلاق شده است:
الف: به كار بردن اين لفظ براى اين موضوع، به پيروى از پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) است. رسول خدا9 در باره سه نفر (برص دار، كچل و كور) فرمود: «نظر خداوند چنين برگشت كه آنان را مبتلا سازد» بخارى داستان آن سه نفر را به تفصيل ياد مى كند كه چگونه دو نفر از آن سه نفر به دليل ناسپاسى نعمت، سلامتى خود را از دست دادند و مرض آنان به نسل آنان هم منتقل شد.(9)
ب: چنين كاربردى از باب مشاكله و سخن گفتن به زبان و اصطلاح يك قوم است تا موضوع را خوب بفهمند. در عرف جامعه چنين رسم است كه وقتى كسى تصميم خود را عوض مى كند، مى گويد: «بَدا لى»، يعنى نظرم بر اين قرار گرفت. پيشوايان دين نيز به زبان مردم سخن گفته اند تا تفهيم مخاطبان ممكن باشد و چنين لفظى را در باره خداى متعال به كار برده اند.
گفتنى است كه قرآن كريم، در باره خداى متعال الفاظ و صفاتى را همچون مكر، كيد، خدعه، نسيان و.. به كار برده است، در حالى كه مى دانيم خداوند، از اين امور به معانى و مفاهيمى كه ميان بشر رايج است، منزّه است، در عين حال، اين الفاظ مكرّر در باره خداوند به كار رفته است، همچون:
1ـ (إِنَّهُمْ يَكِيدُونَ كَيْداً * وَ أَكِيدُ كَيْداً)(10); «آنان كيد و مكر مى كنند، من هم كيد مى كنم.»
2ـ (وَ مَكَرُوا مَكْراً وَ مَكَرْنا مَكْراً)(11); «آنان مكر كردند، ما هم مكر كرديم.»
3ـ (إِنَّ الْمُنافِقِينَ يُخادِعُونَ اللهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ)(12); «منافقين با خدا خدعه مى كنند، خدا هم با آنان خدعه مى كند.»
4ـ (نَسُوا اللهَ فَنَسِيَهُمْ)(13); «خدا را از ياد بردند، خدا هم آنان را از ياد برد.»
به هر حال، محققان شيعه در باره كاربرد لفظ بداء، با توجه به تغيير ناپذيرى و عدم تبديل در علم خدا، پژوهش ها و تحقيقات قوى و ارزنده اى دارند كه اينجا مجال ذكر آنها نيست، علاقه مندان به كتاب هايى كه چنين مباحثى را دارند مراجعه كنند.(14)(15)
1 . مائده: 64.
2 . الرحمن: 29.
3 . رعد: 39
4 . توحيد صدوق: ص167، باب 25 حديث 1.
5 . رعد: 11.
6 . اعراف: 96.
7 . تفسير الدرّ المنثور، سيوطى: ج4، ص66.
8 . كافى: ج2، ص470، حديث 13.
9 . صحيح بخارى: ج4، ص172.
10 . طارق: 15 ـ 16.
11 . نمل: 50.
12 . نساء: 143.
13 . توبه: 67.
14. ر.ك: توحيد صدوق: ص331 ـ 336، تصحيح الاعتقاد شيخ مفيد: ص24، عدة الاصول: ج2، ص29، كتاب الغيبه: ص262 ـ 264 چاپ نجف.
15. سيماى عقايد شيعه،ص 284.
سوالات شیعی/ آیت الله مکارم شیرازی
فرم در حال بارگذاری ...
انديشه، تدبّر، تفكّر
نوشته شده توسطرحیمی 2ام مرداد, 1394
أَلا لا خَيْرَ فى عِلم لَيْسَ فيهِ تَفَهُّمٌ
أَلا لا خَيْرَ فى قَرَائة لَيْسَ فيْها تَدَبُرٌ
أَلا لا خَيْرَ فى عِبادَة لَيْسَ فيْها تَفَكُّرٌ(1)
ترجمه:
آگاه باشيد: دانشى كه در آن انديشه نيست سودى ندارد!
آگاه باشيد: تلاوت قرآن كه در آن تدبّر نباشد نفعى ندارد!
آگاه باشيد: عبادتى كه در آن تفكّر نيست بى اثر است!
شرح كوتاه
انباشتن مغز از فرمول هاى علمى، و قوانين منطقى و اصول فلسفى و هرگونه دانشى مادامى كه با انديشه صحيح، و جهان بينى روشن، و آشنايى با اصول زندگى انسانى، هماهنگ نباشد بسيار كم اثر است.
همان طور كه خواندن آيات شريفه قرآن اگر با تدّبر و دقّت در عمق معانى آن همراه نباشد تأثير آن ناچيز است، و عباداتى كه نور تفكّر و عقل بر آن نتابد جسمى است بى روح، و فاقد اثر عالى تربيتى است.
1. از كتاب كافى جلد 1، صفحه 36 و تحف العقول.
برگرفته از یکصدو پنجاه درس زندگی/ آیت الله مکارم شیرازی
فرم در حال بارگذاری ...
آسیبشناسی اثرات هرزه گردی اینترنتی بر روابط همسران
نوشته شده توسطرحیمی 1ام مرداد, 1394«از مهمترین پیامدهای منفی هرزه گردی اینترنتی و یا حداقل تأثیرگذار، ایجاد انحرافات یا اعتیاد جنسی است.
مهمترین پیامد اعتیاد به هرزهنگاری، احتمال ارتکاب یک جرم جنسی سنگین نیست؛ بلکه اختلال در روابط صمیمانه خانوادگی و زندگی زناشویی است.
خانواده، اساسیترین نهاد اجتماعی است که هرگونه آسیب در آن، مشکلات جدی را برای جامعه به همراه خواهد داشت. در دنیای کنونی که عصر انقلاب و انفجار اطلاعات نام دارد، تأثیر استفاده از شبکه های مجازی بر خانواده ها و روابط همسران انکارناپذیر است. نیاز جنسی، یکی از نیازهای مهم بشر است که گاهی افراد از راه های نامناسب درصدد رفع آن برمی آیند. یکی از این راه ها، هرزه گردی در فضای مجازی است که به اشکال مختلف محصولات گوناگونی را در اختیار مخاطبان قرار می دهد و میتواند اثرات جبرانناپذیری بر فرد و جامعه وارد سازد. شاید بتوان گفت مهمترین آسیبی که کاربری این محصولات در پی دارد، به زنان و به طبع آن، به ازدواج و نهاد خانواده وارد میشود.
به دلیل اهمیت این موضوع هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیرات هرزه گردی اینترنتی بر خانواده و روابط همسران است.
...
روش اين مطالعه به صورت كيفي و با استفاده از مصاحبه عمیق و مبتني بر نمونهگيري هدفمند انجام شده است. بدین منظور با 20 نفر از افرادی که بینندههای همیشگی فیلم و عکس هرزهنگاری بودند، مصاحبه عميقی صورت گرفته است که از این افراد 12 نفر متأهل بودند و نظر سایر افراد را هم در ارتباط با زنان، رابطه با همسر آینده و تشکیل خانواده پرسیده شد. نتايج اين پژوهش نشان ميدهد که پيامدهاي هرزهگردی اینترنتی، عبارت استاز: پيامدهاي نگرشی (ایجاد باورها و نگرشهای غلط جنسی؛ بالا رفتن سطح توقعات مردان از عملکرد جنسی همسر، زن به عنوان کالای جنسی و برداشتهای نادرست نسبت به زن، و پيامدهاي ارتباطی (الگوبرداری جنسی، اعتیاد جنسی و کاهش فعالیتهای خانوادگی و اجتماعی) و پیامدهای اخلاقی و فردی (احساس تنهایی و انزوا، وابستگی به هرزهنگاری، خودارضایی و کاهش صمیمیت در روابط با همسر).
واژگان کلیدی: فضای مجازی، هرزه گردی یا پورنوگرافی، هرزهنگاری اینترنتی، خانواده، اعتیاد جنسی.
مقدمه
خانواده در تمام فرهنگ ها، کانون شکل گیری هویت فرد است. هیچ فردی جدا از خانواده اش قابل تعریف نیست و خانواده رکن اصلی سازنده فرد و شخصیت اوست (ثنائی، 1379).
خانواده پايه بنيادين اجتماع، سلول سازنده زندگي انسان، خشت بناي جامعه، كانون اصلي حفظ سنت ها، هنجارها و ارزش هاي اجتماعي است و شالوده استوار پيوندهاي اجتماعي و روابط خويشاوندي و كانوني براي بروز و ظهور عواطف انساني و پرورش اجتماعي است. آنچه در خانواده از اهميت زیادی برخوردار است، توجه به ارزشها به ويژه ارزشهاي خانوادگي و اجتماعي است. ارزشهاي اجتماعي از اساسيترين عناصر نظام اجتماعي هستند كه از طريق آنها ميتوان جامعه را كنترل كرد و به سوي زوال يا تعالي سوق داد. بنابراين، خانواده ها بايد عواملي كه موجب پيدايش، شكلگيري و تقويت ارزشها و ارتباطات خانواده و جامعه ميشوند را بشناسند (کفاشي، 1389).
مطالب ذکر شده نشان دهنده اهمیت خانواده برای زندگی فرد و بقای جامعه است که سلامت آن رشد و تعالی فرد و سلامت جامعه را تضمین می کند.
فضای مجازی، پدیدهای است که در حال حاضر همه جنبه های زندگی ما را در بر گرفته و دنیایی از اطلاعات را در خود دارد. اینترنت در کنار مزایای بی شماری که برای زندگی ما به همراه داشته ولی در صورتی که آشنایی کاملی از کارکردهای آن نداشته باشیم آسیبهای جدی را هم برای فرد و هم خانواده و بالطبع جامعه به دنبال خواهد داشت. یکی از این آسیبها، هرزه گردی و استفاده از کالاهای هرزه نگاری است که به سهولت و با تنوع بالا در اختیار کاربران قرار میگیرد.
تحقیقات انجام شده در کشورمان نشان می دهد که میزان هرزه گردی اینترنتی و استفاده از سایت های هرزهنگار رو به فزونی است و این موضوع وقتی خطرساز می شود که تعداد افراد از گروه سنی بزرگسال و متأهل در این زمینه درصد زیادتری را شامل می شود؛ به همین دلیل لزوم توجه محققین، کارشناسان و مسئولین در این امر ضروری است.
هرزهگردی اینترنتی، آسیب اجتماعی نوپدیدی است که سکوت در مورد آن، نهتنها چاره مناسبی نیست بلکه خطرات فراوانی را به همراه می آورد. از دیدگاه آسیبشناسان اجتماعی، هرزه گردها کاربران اینترنتی هستند که در وب گردیهای روزانه خود به سایتهای پورنوگرافی نیز سر میزنند. سایتهای پورنوگرافی معمولا شامل تصاویری از افراد در وضعیتهای نامناسب و تحریککننده، مطالب و داستانهایی درباره روابط جنسی، تصاویری غیراخلاقی از بازیگران و افراد شناختهشده و هر آنچه که در دنیای واقعی ما از پرداختن به آن پرهیز می کنیم و به عنوان خط قرمز برای افراد در نظر گرفته می شود را دربرمیگیرد. تعدادی از این افراد، هرزه گردهایی حرفه ای هستند و با همین هدف وارد این سایت ها می شوند؛ ولی کسانی هم هستند که در اینترنت گردی های خود بهصورت تصادفی و گاه ناخواسته به این سایت ها دسترسی پیدا می کنند و در مواجه با این مطالب نمی توانند کنجکاوی خود را کنترل کرده و از این مطالب و تصاویر دیدن می کنند.
در بعضی موارد هم دیده می شود. سایتی که فرد به آن وارد می شود، سایت معمولی است که کاربر هم برای استفاده سالم از اطلاعات مفید به آن وارد شده ولی در حین استفاده صفحات جدیدی باز می شود که او را به سمت مطالب مستهجن و غیراخلاقی هدایت می کند.
بهطور کلی میتوان گفت که ویژگیهای خاص اینترنت، شامل گمنامی، تسهیلکنندگی و امکان فرار در کنشهای جنسی می شود و همچنین به دلیل اینکه زندگی فرد را در حوزههای مختلف جسمی، روحی، عاطفی، خانوادگی و روابط اجتماعی متأثر میسازد، ضروری است که پیامدهای چنین رفتارهایی و ابعاد گوناگون آن با توجه به تجربیات افرادی که مستقیماً چنین پدیدهایی را تجربه کردهاند مورد بررسی قرار گیرد.
هدف تحقیق
هدف اصلی این پژوهش، بررسی پیامدهای هرزه گردی و استفاده از محصولات هرزهنگاری بر روابط همسران در خانوادها است، محققین به دنبال درک تأثیرات نگرشی، ارتباطی و اخلاقی ناشی از استفاده از این محصولات بر روابط افراد در خانواده بهویژه رابطه با همسر در بین کاربران این محصولات هستند.
روش مطالعه و نمونه مورد مطالعه
اين مطالعه به صورت كيفي با استفاده از مصاحبه عمیق و مبتني بر نمونهگيري هدفمند انجام شده است. بدین منظور با 20 نفر از کاربرانی که بینندة همیشگی فیلم و عکس هرزهنگاری بودند، مصاحبة عميقی صورت گرفته است.
]
تحقیق کیفی عبارت است از: مجموعه فعالیت هایی چون مشاهده مشارکتی، مصاحبه عمیق و قومنگاری که هر کدام محقق را در به دست آوردن اطلاعات دست اول یاری می کند؛ در تحقیقات کیفی، روش مناسب و تکنیک های جمع-آوری اطلاعات با توجه به سوال و هدف تحقیق تعیین می شود.
زماني كه نظريه اي براي تبيين رفتار عاملان يا جمعيت مورد مطالعه وجود نداشته باشد، مطالعه كيفي مي تواند براي شناخت رفتارها مورد استفاده قرار گيرد (بوگه،1983). با استفاده از روش هاي كيفي مي توان براي درك واقعه اي خاص، ديدگاه كساني كه در آن واقعه درگير بوده اند را به خوبي مطالعه نمود (کریسوال، 1988). طرفداران تحليل هاي كيفي معتقدند در رابطه با موقعيت هايي از تحقيق كه در آن، موضوع به خوبي تعريف نشده و دامنه و توالي فعاليتهاي درگيرشده با موضوع مورد مطالعه ناشناخته مانده و در جايي كه موضوع به شدت خصوصي است و تمايل به عدم گزارش آن وجود دارد، روش هاي كيفي جمع آوري داده ها تا حد زيادي مؤثر و كارآمدند (وان بالینت و اینهورت، 2002). در اين مطالعه به دليل حساسيت موضوع و عدم تمايل پاسخگويان به ارائه اطلاعات در اين باره از روش هاي كيفي استفاده شده است.
در این مطالعه، حجم نمونه از قبل قابل پیشبینی نبود و محقق با مراجعه به چترومهای فارسی در پی یافتن افرادی بود که با هدف گفتوگوهای جنسی یا چت رابطه جنسی به این چترومها مراجعه میکردند؛ اما بعد از یافتن نمونههای موردنظر از بین کسانی که واجد شرایط بودند تعداد زیادی حاضر به گفتوگو نبودند و تعدادی هم در حین مصاحبه از ادامه گفتوگو منصرف میشدند؛ به همین سبب، محقق برای جلب رضایت افراد نمونه برای همکاری و همراهی در مصاحبه تلاش زیادی نمود. از بین همه افراد، کسانی که تا پایان پژوهش با محقق همکاری نمودند 20 نفر از افرادی بودند كه از محصولات گوناگون پورنوگرافی استفاده میکردند. نمونهگيري تا اشباع دادهها، یعنی زمانی که دیگر داده جدیدی از مصاحبهها حاصل نشد و محققین به تکرار مضامین و تمهای قبلی پرداختند، ادامه یافت.
ابزار مطالعه
در اين پژوهش با استفاده از مصاحبه نيمه استاندارد، به گفتوگوي عميق با مصرفکنندگان محصولات هرزهنگاری در زمینه کنشهای جنسی اینترنتی، چگونگی شکلگیری این کنشها نزد مشارکتکنندگان، علل و پیامدهای این کنشها پرداخته شد. مصاحبهها ابتدا ضبط و سپس از آنها یادداشتبرداری شد؛ ولی قبل از اینکه مطالب روی کاغذ پیاده شود هر مصاحبه چندین بار توسط محققین با دقت گوش داده شد تا درك بهتری از دادهها حاصل شود. سپس دادهها کدگذاری و دستهبندی شدند؛ که این دسته بندی بر اساس گفتههای کاربران به صورت کلی و در مرحله بعد به شیوه جزییتر انجام شد.
روش تجزیه و تحلیل دادهها
براي تجزيه و تحليل اطلاعات از روش آناليز 7 مرحلهاي کوليزي استفاده شد (صانعي و نيکبخت، 1383، 142). به اين صورت که در ابتدا، گفتههاي شرکتکنندگان به دقت خوانده و در چند مرحله بازخواني مجدد شد تا پژوهشگر به درک عميقي از گفتههاي شرکتکنندگان برسد. در مرحلة بعد جملات مهمي که مربوط به پديدة مورد بررسي بود، استخراج شدند و معناي هر يک از جملات فرموله شد. اين کار براي هر توصيفي از مصاحبهشوندگان تکرار شد. سپس اين معاني، فرموله شده و بر اساس موضوعات، دستهبندي شدند. بعد از اين مرحله، تمامي ايدههاي حاصله در قالب يک توصيف مفصل از پديده جمع شد و سپس اين توصيفهاي تفضيلي به يک ساختار بنيادي تقليل داده شد. مرحلة آخر تحليل کوليزي، مراجعة مجدد به شرکتکنندگان پژوهش است تا عقيدة آنها دربارة اعتبار يافتههای محقق مورد بررسي قرار گيرد، که اين مرحله نیز بهطور کامل صورت گرفت.
یافته های تحقیق
پیامدهای استفاده از محصولات هرزهنگاری نسبت به زنان و خانواده در سه دسته کلی قرار میگیرند که عبارتنداز: تأثیرات نگرشی، تأثیرات ارتباطی و تأثیرات اخلاقی و فردی که در ادامه به بررسی آنها پرداخته میشود.
الف)پیامدهای نگرشی
1. ایجاد باورها و نگرش های غلط جنسی
به باور برخی از متخصصان علوم رفتاری، هرزهنگاری این توان را دارد تا به گونهای بنیادی، اعمال، نگرشها و باورهای جنسی افراد را تغییر دهد و حتی تعریف از رفتار جنسی را دگرگون سازد. برخی مردان، بعد از دیدن فیلم-های پورن، از زنان خود فاصله می گیرند و این موضوع، امکان اظهار علاقه و عشق به همسر را در روابط خصوصی بین آن ها کاهش می دهد. در صحبت های همسران چند نفر از این کاربران، آنها اظهار داشتند که «همسرشان ترجیح می دهد یک فیلم مستهجن ببیند تا اینکه وقتش را با او بگذراند» «همسرم در تخیلپردازیهای بسیار قوی قرار دارد و در رابطه واقعی سرد و بیعاطفه است». در مورد زنان نیز این مسئله دیده میشود» وقتی با همسرم هستم صحنههای فیلما تو ذهنم بازسازی میشه»، «دلم میخواد تو رابطه واقعیم هم اتفاقات تو فیلما باشه که نیست» این امر آزردگی، احساس تنهایی و بیاعتمادی به همسر در زنان و همچنین سرخوردگی و نارضایتی از رابطه جنسی و عاطفی هم در مردان و هم در زنان را به همراه دارد «علاقهای به رابطه با همسرم ندارم» «سعی میکنم تو موقعیتش قرار نگیرم چون بعدش عصبیام».
2. بالا رفتن سطح توقعات مردان از عملکرد جنسی همسر
یکی از اثرات مهم اینگونه فیلمها، بالا بردن سطح توقع همسران از عملکرد جنسی یکدیگر است. این افراد بدون در نظر گرفتن اینکه افرادی که در این فیلم ها بازی می کنند، کسانی هستند که از لحاظ جسمی و زیبایی ظاهری دستچین شدهاند و رفتارهایی که انجام می دهند در رابطه معمولی اتفاق نمی افتد، علاوه بر این، کسانی که در این فیلم ها بازی می کنند برای کسب درآمد دست به اعمال و کارهایی غیرواقعی و گوناگونی می زنند. در نتیجه، افرادی که این تصاویر را میبینند توقعاتی از همسر خود دارند که با برآورده نشدن آنها از همسر خود فاصله گرفته و بیشتر به این فیلم ها توجه نشان می دهند… تماشای این فیلم ها باعث می شود انتظار افراد بالا رفته و همواره همسر خود را از نظر ظاهر جسمانی، عاطفی و عملکرد جنسی با بازیگران این فیلم ها مقایسه کنند «اندام همسرم باید شبیه …… باشد. آدم از دیدن قیافه و حرکات … لذت میبره»
«تأثیر این فیلمها روی افراد در پژوهشهای مختلفی بررسی شده است. برای مثال پژوهشگران در یک مطالعه نشان دادند که مردان پس از دیدن فقط ۲۶ عکس و یک فیلم ویدئویی ۶ دقیقهای از خانمهای برهنه، میزان جذابیت همسرشان را پایینتر ارزیابی کردند. دکتر زیلمن و دکتر بریانت نیز مشاهده کردند فقط پس از پنج ساعت تماشای فیلمهای پورن در طی شش هفته، میزان رضایت جنسی زنان و مردان کاهش یافت. کسانی که در این پژوهش شرکت کرده بودند پس از شش هفته از ظاهر جسمانی، عواطف و عملکرد جنسی همسرشان رضایت کمتری داشتند» ( مجله سپیده دانایی، 16/8 /92).
3. برداشتهای نادرست نسبت به زن
عمدهترين، جذابترين و پُر اقبال موضوع هرزهنگاري، جذابيتهاي جسمي و جنسي زن است که این باعث میشود به مرور، تصورات نادرستي دربارة زنان در کاربران ايجاد شود. تصورات جنسی نسبت به زنان در همه مشارکتکنندگان مرد دیده شد. مشارکتکنندگان در پژوهش، تصورات غلطی نظیر «ويژگي و ابعاد جنسي زن مهمتر از همه چیزه» یا «تنها راه ارتباط با زنها رابطه جنسی است» یا «زن وسیله لذتجویی مرده» «فکر میکنم دخترِ سالم نیست همه مثل هم هستند» را داشتند. مهمترین نگرشی که در این باره بهطور زیادی در بین مشارکتکنندگان مشاهده شد، تصور برقراری رابطه جنسی بر اساس مشاهدات در پورنو است، نظیر «رابطة جنسي باید مثل چیزهایی باشه که در فیلمها نشون میدن» نکته قابل توجه و مهم اینجاست که این افراد هیچ تصوری از رابطه جنسی صحیح و عادی و مطابق با فطرت و دستورات دینی نداشتند؛ فیلمهای هرزهنگاری آنچنان روح و روان آنها را تحت تأثیر قرار داده است که به هیچ وجه نمیتوانند رابطهای خارج از مشاهدات خود را تصور کنند. بعضی از این افراد هم از برقراری رابطه در دنیای واقعی نگران بودند «فکر میکنم نتونم به کسی علاقه پیدا کنم» «احتمالا تو رابطه مشکل دارم چون فقط با چت رابطه جنسی، خود ارضایی میکنم» این مشکل باعث میشود که فرد از ازدواج و برقراری رابطه واقعی با همسر، هراسان و نسبت به خود بیاعتماد باشد.
4. زن به عنوان کالای جنسی
از آثار مهم استفاده از محصولات هرزهنگاری که در بین مشارکتکنندگان پژوهش مشاهده شد، نگاه به زن به عنوان یک کالای جنسی است. در این حالت، کلیه ویژگیهای روحی و شخصیتی زن نادیده گرفته، شده نظیر«من بيشتر زيبايي زن را در نظر مي گيرم اینکه قيافش، استيل بدنش، خوش قيافه باشه» رابطه زن و مرد بر پایه رابطة جنسی بنا میشـود» «رابطه با زن فقط برای ارضاء مرد است» و وی فقط به بعد جسمانی تقلیل داده میشود. در این صورت زنها براساس ویژگیهای جسمانی، جذابیت جنسی و تواناییشان در ارائه خدمات جنسی در نظر گرفته میشوند. برخی افراد به دلیل شکست در برقراری رابطه واقعی و احساس عدم جذابیت برای طرف مقابل، رابطه مجازی را ترجیح میدهند و از ازدواج رویگردان هستند «فکر میکنم عشق واقعی تو خیالات آدماست» بیاعتمادی به دیگران، ریشه خیلی از رفتارهای هرزهنگارانه آنهاست «فکر میکنم همه دخترا مثل هم هستند چون تو چتروم زن و دختر خراب زیاد دیدم» «همشون با پول میان طرفت بعد هم ولت میکنن» این بیاعتمادی در زندگی خانوادگی هم ادامه مییابد و باعث بیاعتمادی به همسر و بدبینی به اعضای خانواده میشود.
ب) پیامدهای ارتباطی
الیزابت راید ساختارشکنی مرزهای اجتماعی را از طریق اینترنت مورد بحث و بررسی قرار میدهد. وی با اشاره به نظریات کیزلر و سیگل و مک گوایور بیان میکند که چهار عنصر متفاوت برای کنش متقابل در اینترنت نسبت به محیط واقعی وجود دارد:1 . یک قاعده بازخورد غایت است؛ 2. ضعف نمایشی؛ 3. کمبود نشانههای پایگاه اجتماعی؛ 4. گمنامی اجتماعی؛ به همین علت آنان به دنبال یک تعریف جدید از کنش متقابل هستند چراکه استفادهکنندگان، مرزها و قراردادها را ساختارشکنی کردهاند (راید، 7، 1991به نقل از زنجانیزاده).
از مهمترین پیامدهای استفاده از محصولات پورنو در بُعد ارتباطی اعضای خانواده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. الگوبرداری جنسی
در واقع تولید فیلمهای پورن برای تحریک و لذت مردان انجام شده و کمتر مورد توجه زنان قرار می گیرد؛ دلیل عمده آن هم طبیعت و ماهیت متفاوت زنان و مردان است. در حالیکه دیدن تصاویر و فیلمهای تحریککننده برای مردان، جذاب است برای زنان برقراری رابطه عاطفی عشق و با هم بودن اهمیت دارد و به همین دلیل است که زنان و مردان به یک اندازه تحت تأثیر این فیلمها قرار نمیگیرند. اگر همسران اقدام به دیدن این فیلمها کنند ممکن است زن به اندازه شوهرش از دیدن این فیلمها تحریک نشود و آماده برقراری رابطه جنسی نباشد و به همین دلیل ناهماهنگی بین همسران، آنها را دچار مشکل کند.
در پژوهش حاضر نیز مهمترین پیامد رفتاری مشاهده شده در بین مشارکتکنندگان، الگو برداریجنسی از مشاهدات در پورنو است؛ به ویژه اینکه این ذهنیت ایجاد میشود که رابطه نمایش داده شده، رابطه صحیحی است و افراد میخواهند در عمل نیز مانند مشاهدات خود در پورنو عمل کنند، نظیر «دوست دارم رابطه جنسیام شبیه چیزهایی باشه که تو فیلم هاست». مشارکتکنندگان در صورت متأهل بودن، با همسران خود طوری رفتار میکردند که با زنان در پورنو رفتار میشود و در صورت مجرد بودن نیز تصور اشتباهی نسبت به این رابطه داشتند که بیشک در رابطه آتی آنها تأثیرگذار خواهد بود. روابط در پورنو سرشار از خشونت، تحقیر و بیاحترامی به زنان است و مصرفکنندگان آن نیز به تدریج چنین اعمالی را نسبت به همسران خود اعمال میکنند.
2- اعتیاد جنسی
امروزه اعتیاد جنسی و پورنوگرافی وسواسگونه، رو به افزایش است و نیاز به توجه ویژه دارد؛ بدین جهت که در تمام دنیا، پنهانیترین رفتار اجبار گونه اعتیاد جنسی است. بسیاری از افرادی که به دلیل مختلف در برقراری ارتباط سالم مشکل دارند با استفاده از این نوع رویاپردازیها ساعتها خود را ارضاء میکنند. به علت همین عوامل، سرعت رشد اعتیاد جنسی به اینترنت بسیار بالا است. افراد وقت زیادی را صرف اینترنت می کنند و دچار مشکلات مرتبط می شوند. از نظر متخصصان، اعتیاد به پورنو یکی از شدیدترین اعتیادهای جنسی و معادل اعتیاد به کوکایین محسوب میگردد.
اعتـیـاد بـه رابطه جنسی، به عدم توانایی در کنترل و یا به تعویق انداختن تمایلات و فــعالیتهای جنسی اطلاق میشود. در واقـع رابطه جنسی و اندیشیدن به آن، افکار معتاد را تحت سیـطره خـود قرار میدهـد و نـیـاز بـه انـگیـخـتـگـی جنـسی جـای نـــیاز بـه صمیمت را میگیرد. علت آن معمولاً بدرفتاری با معتادین در سنین کودکی با اینگونه افراد معتاد است.
مشارکتکنندگان علایم اعتیاد جنسی مانند رفتار خارج از کنترل، وسواس فکري و تخيلات جنسي مداوم، نظیر«گاهی همه زنها را جنسی میبینم» «وقتی تو اداره با همکارام هستم یاد صحنه فیلما میافتم»، نياز به حجم فزايندة فعاليت جنسي، نظیر «وقتی پای این جور فیلمها میشینم متوجه گذشت زمان نمیشم» «کلی پول چت و موبایلم میشه» کوششهاي مکرر براي متوقف کردن رفتار جنسي و عدم موفقیت، تغييرات اخلاقی شديد، صرف زماني غيرعادي براي دستيابي به رابطه جنسي و تداخل رفتار جنسي با فعاليتهاي اجتماعي را داشتند.
3- کاهش فعالیت های خانوادگی و اجتماعی
اعتیاد جنسی سطوح متفاوتی دارد که البته در هر سطحی دردآور است. احساسات منفی مانند خشم و غربت و تنهایی، شرمساری و یأس و دلزدگی و…، فرد را به انزوا و مشکلات روانی بیشتر سوق میدهد. در اعتیاد جنسی قیود و مرزهای اساسی در زندگی خانوادگی و اجتماعی به سرعت زیر پا گذاشته میشوند و رفتارهایی نظیر تجاور به زور و خشونت، تجاوز به نزدیکان، کودک آزاری و…اتفاق می افتد.
اعتیاد جنسی شامل یک سری ویژگیها است، مانند اشتغال و وسواس فکری، یعنی شخص بهصورت مداوم در رابطه با موقعیتها و حوادث جنسی دارای اشتغال ذهنی است و تمرکز مداوم فرد با مسائل جنسی باعث سطح بالای تحریکپذیری جنسی در او میگردد.
ویژگی دوم در اعتیاد جنسی، تکراری شدن رفتار است به عبارتی شخص به رفتار جنسی خود برای ارضاء ادامه نمیدهد بلکه هدف، تحریک شدن هرچه بیشتر است و بدین شکل این اعتیاد به تداخل با برنامههای روزانه میانجامد و عملکرد اجتماعی و فردی را مختل می کند؛ ولی با وجود این، عوارض رفتار تداوم پیدا می کند. بنابراین ویژگی سوم، از دست دادن کنترل (اجبار) شخص با وجود مشکلات حاصل از آن است که کماکان به رفتارهای تکراری خود شامل تحریکپذیری بالا بدون احساس رضایت ادامه می دهد و نمی تواند رفتار را متوقف کند با اینکه هر روز وقت بیشتری را برای متوقفکردنش اختصاص می دهد. خستگی، ویژگی چهارم اعتیاد جنسی است. شخصی که دچار احساس گناه و شرمساری از رفتار شدید و غیرقابل کنترل خود و آسیبهائی که به دیگران میزند، است، کاملا خسته وسرخورده میشود. (سایت اسوه، 1392).
تداوم به اعتیاد بدون توجه به عواقب منفی، همچون مشکلات مالی، بــه خطر افتادن سلامتی و ازهمگسستگی روابط فرد و بیاعتـنـایی نسبت به فـعــــالیتهای مهم اجتماعی، خانوادگی، شغلی و تفریحی به دلیل فعالیت های جنسی نیز از علائم اعتیاد جنسی است.
گرایش به هرزهنگاری برای بسیاری از افراد به حدی است که حتی در محیط کاری خود، بیشتر وقتشان را به یافتن و تماشای صحنههای مستهجن در اینترنت میپردازند و در نتیجه وقت کمتری برای انجام تعهدات شغلی خود خواهند داشت. از طرفی همیشه نگران این هستند که رئیس یا همکاران آنان از هرزهنگاریشان اطلاع پیدا کنند و در نتیجه مشکلاتی ایجاد شود؛ بنابراین کمبود وقت، استرس، تنش مخفیکاری و …، باعث کاهش تعهدات شغلی و ایجاد مشکلات کاری حتی در حد اخراج میشود.
ج) پیامدهای اخلاقی و فردی
براساس نتایج تحقیق رابرت کراوت، استفاده بیشتر از اینترنت با پیامد کاهش ارتباطات خانوادگی همراه بود، همچنین گزارش شده است افرادی که از اینترنت بیشتر استفاده کردهاند، تنهایی آنها افزایش بیشتری یافته است (اسلوین، 152، 1380).
با توجه به نتایج تحقیقات مطرح شده، در کل اینترنت بر بسط روابط اجتماعی ممکن است مؤثر واقع شود؛ ولی احتمالاً با گسترش روابط اجتماعی، روابط خانوادگی کاهش مییابد و به دنبال آن بر تقلیل ارزشهای خانواده نیز مؤثر خواهد افتاد.
1-احساس تنهایی و انزوا
تحقیقات نشان داده که استفاده بیشتر از اینترنت با پیامد کاهش ارتباطات خانوادگی همراه است، همچنین افرادی که از اینترنت بیشتر استفاده کردهاند، تنهایی آنها افزایش بیشتری یافته است.
«در سال ۲۰۰۶ موریسون و همکارانش به این نتیجه رسیدند که رابطه معناداری بین تماشای فیلمهای پورن و اعتماد به نفس جنسی پسران دانشجو وجود دارد. همچنین دکتر اسکینر در پژوهشی که به صورت اینترنتی روی حدود ۴۵۰ نفر انجام داد به این نتیجه رسید که بین تماشای این فیلمها و افسردگی رابطهای قوی وجود دارد؛ یعنی کسانی که چند بار در هفته یا روز به تماشای این فیلمها میپردازند، نمرههای بسیار بالایی در تستهای افسردگی به دست میآورند»(مجله سپیده دانایی 16/8 /92).
گرایش و وابستگی به هرزهنگاری باعث انزوا و کاهش روابط اجتماعی فرد می شود؛ این مسئله ناشی از این است که فرد نیازهای جنسی خود را با استفاده از این تصاویر و خودارضایی مرتفع میسازد؛ بنابراین تمایلی برای ایجاد روابط اجتماعی با دیگران ندارد و همین موضوع باعث انزوای بیشتر فرد می شود.
2-وابستگی به هرزهنگاری
بسیاری از افرادی که به طرف هرزهنگاری میروند، با گذشت زمان به هرزهنگاری وابسته میشوند و هرزهنگاری به عنوان یک محرک قدرتمند جنسی در زندگی این افراد تأثیرگذار است؛ چون این افراد با استفاده از محصولات هرزهنگاری ذهن و فکرشان دائماً درگیر این مسئله است و به دنبال یافتن تصاویر و فیلم های جدیدتری هستند و در نتیجه زمان بیشتری را برای استفاده از این محصولات صرف میکنند و همیشه در پی یافتن عکس ها و فیلم های جدیدتری هستند و در نتیجه دفعات استفاده از موارد هرزهنگاری هم در این افراد افزایش مییابد، به گونهای که نمیتوانند خود را کنترل کنند و هر وقت سعی می کنند میزان استفاده را کاهش دهند دچار دلهره و اضطراب میشوند.
3- خود ارضایی
یکی از دلایل و نتایج استفاده از محصولات هرزهنگاری بهویژه در مردان، دستیابی به لذت جنسی است و گاهی مشاهده میشود کسانی که وابستگی زیادی به استفاده از این محصولات دارند حتی مشاهده یک عکس مستهجن باعث تحریک شدید جنسی آنها میشود که این مساله با خودارضایی همراه است. خود ارضایی علاوه بر زیان های جسمی باعث خستگی زیاد، احساس دلهره و اضطراب دائمی، انزوا و کاهش اعتماد به نفس و عدم تمایل به برقراری رابطه عاطفی با دیگران بهویژه اعضای خانواده و همسر میشود.
«مارتین هانت، سرپرست پژوهشی که در دانمارک روی اثرات پورن صورت گرفت، معتقد است بسیاری از افراد خودشان را در برابر اثرات مخرب رسانهها ایمن میدانند و برای توجیه کار خودشان، صرفاً بر جنبههای مثبت دیدن اینگونه فیلمها تکیه میکنند. با این وجود مطالعات بسیاری نشان داده است که تماشای این فیلمها باعث بروز مشکلاتی برای فرد، همسر و جامعه میشود. برای مثال متخصصان عصبشناسی به این نتیجه رسیدهاند که تماشای زیاد اینگونه فیلمها باعث از بین رفتن واکنشهای جنسی در مردان جوان سالم میشود» (مجله سپیده دانایی، 16/8 /92).
4. کاهش صمیمیت در روابط با همسر
پژوهشگران نشان دادهاند تماشای فیلمهای پورن در مردان با بیتفاوتی نسبت به زنان، بیارزش تلقی کردن تکهمسری، شک کردن درباره ارزش ازدواج و کاهش تمایل به بچهدار شدن همراه است.
«دکتر زیلمن و دکتر بریانت در سال ۱۹۸۸ پژوهشی انجام دادند که نشان میداد رویارویی با فیلمهای پورن باعث میشود افراد برای رابطه جنسی بدون عاطفه اهمیت بیشتری قائل شوند. نکته جالب پژوهش آنها این بود که نتیجه پژوهش آنان هم درباره زنان و هم درباره مردان صدق میکرد. تماشای اینگونه فیلمها باعث میشود رابطه جنسی به جای تعاملی معنادار با همسر به یک رفتار بیمعنا تبدیل شود. همچنین در پژوهشها نشان داده شده که هم زنان و هم مردان استفاده از این فیلمها را نوعی خیانت به رابطه میدانند که انحصاری بودن رابطه را از بین میبرد. این فیلمها بهویژه برای زوجهایی که درباره روابط جنسی با یکدیگر مشکل دارند یا نمیتوانند به همدیگر اعتماد کنند میتواند بسیار مخرب باشد.
«دکتر گری بروکس بر این باور است که استفاده از پورنوگرافی در مردان باعث ایجاد ترس از صمیمیت میشود. این فیلمها باعث میشود مرد برای تمایل به رابطه جنسی بیش از تمایل به برقراری رابطه واقعی اهمیت قائل شود و تواناییاش برای صمیمیت عاطفی کاهش پیدا کند» (Cline:1999 a).
جمعبندی
خانواده، اساسیترین نهاد اجتماعی است که هرگونه آسیب در آن، مشکلات جدی را برای جامعه به همراه خواهد داشت. در دنیای کنونی که عصر انقلاب و انفجار اطلاعات نام دارد تأثیر استفاده از شبکه های مجازی بر خانواده ها و روابط همسران انکارناپذیر است. نیاز جنسی یکی از نیازهای مهم و سرکش بشری است. بدترین و غیرطبیعیترین راه ارضای این نیاز، استفاده از فیلم و عکسهای پورنو است که نهتنها این نیاز را فروکش و آرام نمیکند بلکه به بدترین نحو ممکن آن را تحریک کرده و به انحراف میکشاند. شاید بتوان گفت مهمترین آسیبی که کاربری این محصولات در پی دارد، به زنان و به طبع آن، به ازدواج و نهاد خانواده وارد میشود.
اينترنت كه برگرفته از كلمه اينترنت وركينگ است، يك شبكة رايانه اي است كه شبكه هاي گوناگون را به يكديگر متصل مي كند. در خلال سال هاي دهة 1990 اينترنت كمكم و با موفقيت جانشين بيشتر شبكه هاي قبلي رايانه اي شد. اطلاعات در اينترنت فقط بهصورت متن ارائه نمي شوند؛ بلكه با تصاوير، صوت و كليپ هاي ويدئويي همراه هستند. هزاران سايت با اطلاعات متنوع از جمله آموزشي و تفريحي وجود دارند كه با سايت هاي ديگر مرتبط هستند (بهرامنژاد، 1389).
كلمه هرزهنگاري يا از كلمات يوناني و «graphia» اخذ شده كه به معناي «توصيف فعاليت روسپيها» است (Cline,1999a). ديکشنري آکسفورد (2005) در معنی پورنوگرافی آورده است: کتاب، فيلم يا هر چيزي که براي ايجاد هيجان و تحريک جنسي، افراد را به شکل آزاردهنده و نامطلوب در اعمال جنسي توصيف و تصویر کند.
به عبارت دیگر، پورنوگرافی یا هرزه نگاری، تجسمی بی پرده از مسائل جنسی با هدف تحریک یا ارضاست که به اشکال گوناگون ازجمله کتاب، عکس، فیلم، مجله و گفتوگوهای جنسی ارائه می شود. در سال های اخیر با گسترش فرهنگی که مسائل جنسی را تابو نمی داند صنعتی برای تولید، ارائه و مصرف مطالب پورنو به وجود آمده که با توسعه اینترنت و رسانه های صوتی و تصویری بر جذابیت و گسترش آن افزودهشده است و تنوع و گستردگی آن با هیچ زمان دیگری قابل مقایسه نیست.
هرزهنگاری اینترنتی، به معنای وابستگی بیمارگونه به تماشای محتوای پورن اینترنت، اعم از فیلم، عکس، نوشتهها، بازیها، اتاقهای گفتوگوی آنلاین و حتی سکسهای مجازی بهواسطه وبکم است که به دنبال خود، رابطه جنسی غالباً خودارضایی را به همراه دارد. این تمایل به مصرف دادههای پورنو گرافیک اینترنتی، به واسطه تکرار و تشدید، میتواند تأثیرات مخربی بر زندگی فردی و خانوادگی مصرفکنندگان داشته باشد. اولین تأثیر این تصاویر، تغییر نظام ارزشی و الگوهای رفتار جنسی است. الگوهای رفتاری موجود در تصاویر پورنوگرافیک، در بسیاری از موارد حاوی انواع خشونت، تحقیر علیه زنان، خودارضایی، روابط جنسی نامتعارفی چون رابطه جنسی گروهی، همجنسگرایی و رابطه جنسی با کودکان و تأکید بر رابطه جنسی با محارم است )سون، 1386) .
هدف از انجام اين مطالعه با توجه به ارزش های دینی و اخلاقی موجود در جامعه، بررسی پیامدهای استفاده از محصولات هرزهنگاری است که بر اساس یافتههای تحقیق به سه دسته کلی «پیامدهای نگرشی»، «پیامدهای ارتباطی» و «پیامدهای اخلاقی و فردی» قابل تقسیمبندی است. درزمینة پيامدهاي نگرشی به ایجاد باورها و نگرشهای غلط جنسی، بالا رفتن سطح توقعات مردان از عملکرد جنسی همسر، زن بهعنوان کالای جنسی و برداشتهای نادرست نسبت به زن جنسی اشاره شد و در بُعد پيامدهاي ارتباطی، الگوبرداری جنسی، اعتیاد جنسی و کاهش فعالیتهای خانوادگی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت و در زمینه پیامدهای اخلاقی و فردی، احساس تنهایی و انزوا، وابستگی به هرزهنگاری، خودارضایی و کاهش صمیمیت در روابط با همسر مورد توجه قرار گرفت.
بر اساس یافتههای طبقهبندیشده در بُعد نگرشی، تغییر دیدگاه و برداشت نسبت به زن و متعاقب آن ازدواج و خانواده را باید مورد توجه قرارداد.
از طريق اينترنت در سال 2006 فروش پورنو گرافی به 2.5 بيليون دلار رسيده و حدود 12 درصد وبسایتهای موجود در اينترنت (4.2 ميليون)، سايت هاي پورنورگرافي بوده است (فرگوسن، 2009). چهار مؤلفه مرکز ثقل ارائه موضوعات پورنوگرافیک است 1. سلسلهمراتب به معنی نبود تعادل قدرت بین زنان و مردان؛ 2. بهرهکشی از زنان و نشان دادن آنها بهعنوان شیء؛ 3. نمايش زنان در حال فرمانبرداری و اطاعت کردن از دستورات و اميال مردان؛ 4. متعارفسازی خشونت به عنوان يک روش جنسي پذیرفتهشده از طرف زنان (دنيس و همکاران، 1998، به نقل از بلوردي، 1386، 78).
استفاده از پورنو، ديدگاه و نگرش نسبت به زن را تغيير میدهد. پورنو با نمایش «خفتبار، آسیبزا، تحقیرآمیز و زجرآور زنان عموماً به عنوان موضوعهای جنسي و روشي براي تحريک، هماهنگي، توجيه و هدايت کردن سوءاستفاده جنسي و خشونتآمیز عليه زنان استفاده میشود» (بلوردي، 1386، 78). در این فیلمها، زن فقط کالايي جنسي نمایش داده شده و ارزش او به جذابیتها و زيبايي ظاهري کاهش مییابد به طوری که تنها وسیلهای براي اميال و گرایشهای جنسي مرد در نظر گرفته میشود. زنان در فیلمنامهای از پستي و تنزل، آسيب و شکنجه يا به عنوان موجوداتي ناپاک، زشت، خونآلود و زجرکشيده ارائه میشوند (Boyle,2000,189).
رابطههای جنسي ارائهشده در پورنو سرشار از خشونت و تجاوز عليه زنان و اعمال غیرانسانی است که هم در سطح کنش و هم در سطح نگرش بر تماشاگران اثر میگذارد. به شکلی که هم ديد افراد تماشاگر را نسبت به زن و به طبع آن خانواده و ازدواج تغییر میدهد و رفتارهای انحرافی آموختهشده در روابط بین فردی به اجرا درمیآید. در واقع مشاهدهگر میخواهد اعمال جنسي دیدهشده در پورنو را در واقعيت هم اجرا کند و ممکن است همسر خود را وادار به اعمال جنسي کند که رضايت نداشته باشد و اين باعث مشکلات عدیدة ديگري میشود.
«هرزهنگاری، محرکهای تصنعي مختلف و بسياري را براي فرد به وجود میآورد. به نحوی که محرکهای موجود در زندگي زناشويي انگيزش لازم براي همسران را بهاندازه کافي نخواهد داشت. به همين سبب آنها نياز به محرکهاي بيروني از طريق برهنهنمايي خواهند داشت. روي آوردن و استفاده از هرزه برهنهنمايي لزوماً به صورت تماشاي مستقيم انجام نمیشود؛ بلکه عکسها و تصاوير، صحنهها و اعمال موجود در هرزهنگاری در ذهن شخص ثبت میشود و شخص در حين تجربة جنسي با مرور عکسها و فیلمها به تحريک و برانگیختگی جنسي میرسد. اين است که جذابیتهای همسر براي فرد استفادهکننده بهتدریج کمتر خواهد شد. به اين دليل که مانکنهای مورداستفاده در چنين فیلمهایی جذابيت ظاهري و جنسي ویژهای دارند» (کاوه، 1386، 75).
در ارتباط با «پرونوگرافي يا هرزهنگاری» میتوان گفت که اين فرآيند نتيجه معكوس مكانيسم والايش رواني است. بهگونهای كه محتواي سرکوبشده روان بهجای تجلي در آفرينش انگاره هاي مفيد و سازنده، به سمت آفرينش هايي هنجارشكنانه و گاه مخرب پيش مي روند. فرويد در كتاب «جوك و ارتباط آن با ناخودآگاه» كه در سال 1905 به رشته تحرير درآورد، به عملكردهايي اینچنینی اشاره ميکند.
برحسب نظر فرويد مي توان گفت: پورنوگرافی يا استفاده از مطالبي در قالب جوك، نشانه اي ديگر از سركوب و تصعيد در شكل دهي به انباشته هاي ناخودآگاه است. اين مطلب مي تواند يا برگرفته از مكانيسم دروني سانسور يا براي القاي خواسته خود به فرد ديگري باشد كه نمي توان به صورتي صريح اين خواسته ها را با او در ميان نهاد .هنگامی که انديشهاي خلافِ عرف در لباس مبدل به شكل يك فرآورده هرزهنگارخانه مطرح مي شود؛ به اين دليل است كه فرد مي خواهد از ممنوعيت هاي دروني خود رها شده و به همين خاطر آنها را در قالب هايي مانند داستان، عكس و …، به تصوير ميكشد؛ بنابراين هرزهنگاری در حقيقت راهي است براي بيان چيزهايي كه معمولاً در جامعه ممنوع هستند؛ به این ترتیب، سرخوردگي هاي ناشي از اين ممنوعيت ها، با پرداختن به مسائل هرزهنگارانه، باعث آزادسازي نيروهايي مي شود كه فرد هرزه نگار از آن احساس رضايت مي كند و همچنين مخاطبان او نيز بهگونهای همزادپندارانه در اين لذت شريك او میشوند (وبلاگ انجمن فلسفه).
در بُعد پيامدهاي ارتباطی ( الگوبرداری جنسی، اعتیاد جنسی و کاهش فعالیتهای خانوادگی و اجتماعی) فردی که به هرزهنگاری رو میآورد به دلیل وابستگی که اغلب منجر به اعتیاد جنسی میشود، فعالیتهای اجتماعی و ارتباطی خود را با اعضای خانواده و همکاران و دوستان به حداقل میرساند و از حضور در جمع خودداری میکند. تمرکز خود را برای انجام وظایف خانوادگی و شغلی از دست میدهد و تمام حواس و انرژی خود را صرف فعالیتهای پورنو میکند.
به طور خاص، در بحث از انحرافات جنسي و پورنوگرافی در اينترنت، مارك لاسر كه خود يكي از رهايافتگان از چنگال اعتياد به رابطه جنسی و همچنين مدير اجرايي اتحاديه مسيحي بازپروي معتادان به رابطه جنسی است در مقالهاي تحت عنوان «هرزهنگاری در اينترنت» به مباحثي از قبيل شيوع استفاده از هرزهنگاری اينترنتي، اشكال متعدد انحطاط اعتياد به هرزهنگاری اينترنتي، غارتگران اتاق محاوره، منحصربهفرد بودن اينترنت و برخورد اتفاقي مي پردازد. در بخش برخورد اتفاقي وي بيان مي دارد: آنان كه تلاش داشته اند از حقوق آزادي بيان براي هرزهنگاران دفاع كنند، ديري است كه ادعا ميكنند، همگي مختارند در مورد تماشاي هرزهنگاریها تصميم بگيرند. در حالیکه در اينترنت، اين هرزهنگاری است كه مي تواند در جستوجوی شما باشد و نيز اينكه، همگي ما مطلع هستيم كه گاهي ناخواسته و نطلبيده، مطالبي از طريق پست الكترونيك براي ما ارسال مي شود كه سايت هاي اينترنتي مختص به رابطه جنسی را تبليغ مي كنند.
به عقیده لاسر، اينترنت به خاطر داشتن سه ويژگي، مهمترین منبع اشاعه هرزهنگاری؛ است. اين سه ويژگي عبارتاند از:
قابليت دسترسي آسان كاربران به آن؛
توانايي پرداخت بهاي آن در سایتهایی كه استفاده از آنها مستلزم پرداخت پول است؛
ناشناس ماندن مصرف كنندگان آن (میرحسینی، 1386).
استفاده از اینترنت سطح جدیدی از مبادله را در بین استفادهکنندگان از محصولات پورنوگرافی رواج داده که از یک طرف دسترسی افراد را به این محصولات آسان تر نموده و از طرف دیگر دسترسی افراد ِآسیب پذیر به این سایت ها را افزایش داده است.
اثرات استفاده از محصولات هرزهنگاری را در طیف گستردهای میتوان دستهبندی کرد عبارتاست از: مانند تغيير مفهوم و هدف اصلي رابطه جنسي، تغيير ذائقه جنسي، انحرافات جنسي، اعتیاد جنسی، مشکلات روحي و جسمي در اثر خودارضایی مکرر، انزوا و تنهايي، کاهش روابط اجتماعی، کاهش اعتمادبهنفس، ناتوانی در برقراری رابطه سالم با همسر، بدبینی به همسر و اعضای خانواده و عذاب وجدان و احساس گناه ناشی از خودارضایی؛ اما مهمترین اثری که این محصولات بر مصرفکنندگان خود میگذراند، تغییر نگرش به زن و نوع رابطه با همسر و به طبع آن ازدواج و خانواده است؛ که خود میتواند منشأ آسیبهای گستردهتری باشد.
«از مهمترین پیامدهای منفی هرزه گردی اینترنتی و یا حداقل تأثیرگذار، ایجاد انحرافات یا اعتیاد جنسی است. مهمترین پیامد اعتیاد به هرزهنگاری، احتمال ارتکاب یک جرم جنسی سنگین نیست؛ بلکه اختلال در روابط صمیمانه خانوادگی و زندگی زناشویی است. در اینجا است که دردناک ترین ضایعات و آسیبها رخ میدهند و این عمل، به نابودی عشق سالم و روابط جنسی با همسران میانجامد» )باستانی، 1383). مصرفکننده هرزهنگاری به آن معتاد مي شود. وقتي آنها یکبار از مطالب هرزه استفاده كنند، دوباره به آن رجوع مي كنند و نمیتوانند جلوی میل شدید خود را بگیرند و اين روند، بارها و بارها تكرار مي شود. به نظر مي رسد كه اين مطالب، يك محرك قدرتمند جنسي برمي انگيزد که اغلب با خودارضایی همراه است. دومين مرحله، تأثير تشديدي است. باگذشت زمان، فرد معتاد نيازمند انواع شديدتر، آشكارتر، منحرف تر و عجیبوغریبتر مطالب جنسي مي شود تا «حال جنسي» خود را افزايش دهد. اين فرآيند، يادآور اعتياد به مواد مخدر است. اگر همسران يا دوستدخترهایشان هم با آنها همراه شوند، آنها نهايتاً رفيق خود را مجبور مي سازند تا فعاليت هاي عجیبوغریب رو به افزايش جنسي انجام دهند. در بسياري موارد، اين روند منجر به قطع روابط مي شود كه اغلب نتيجة آن دعوا، جدايي يا طلاق است. محرك جنسي آنها، چيزي غير از همسرانشان است و همسر آنها بهسادگی مي تواند اين امر را حس كند و درنتیجه، اغلب احساس تنهايي و رانده شدن مي كند. سومين مرحله اي كه رخ مي دهد، حساسیتزدایی است. محتويات كتاب ها، مجلات و فيلم هايي كه ذاتاً شوكبرانگيز، شكننده تابوها، غیرمشروع، كريه و غيراخلاقي هستند، اما از لحاظ جنسي تحریککنندهاند، به هنگام اعتياد به هرزهنگاری، قابلقبول و عادي مي-شوند. آنگاه فعاليت هاي جنسيِ تشريحشده، در هرزهنگاریها مشروع تلقي مي شوند. در اين مواقع، يك حس رو به رشد «همه اين كار را انجام میدهند» به آنها اجازه مي دهد كه كارهايي انجام دهند كه قبلاً براي آنها غیرمشروع بود و با عقايد اخلاقي و معيارهاي شخصي سابق آنها در تضاد است.
چهارمين مرحله اي كه اتفاق مي افتد، افزايش تمايل براي انجام اعمال جنسي اي است كه فرد در هرزهنگاریها، مشاهده كرده است. اين رفتار دائماً در آنها رشد مي كند و به يك اعتياد جنسي مي انجامد، بهطوریکه آنها خود را محصور در آن مي بينند و ديگر قادر نيستند آن را تغيير دهند يا با آن مقابله كنند. بهعلاوه، عواقب منفي اين اعتياد در زندگي آنها بسیار بدتر است (www.zibaweb.com).
در واقع پرنوگرافی با بهرهگیری از تمایلات جنسی مردان کسب درآمد میکند؛ امـا ایـن پـــدیده سبب بیارزش شدن و تحقیر زنان در جامعه میشود؛ به عبارت دیگر، بازیگران اصلی پورنو، زنان هستند؛ اما مصرفکننده اصلی این محصولات، مردان میباشند، طبیعی است که در چنین شرایطی بیشترین تغییرات رفتاری و ارتباطی در مردان نسبت به زنان ایجاد میشود و این تغییرات درزمینه رفتار جنسی و روابط عاطفی بیشترین آسیب را به زنان و خانواده وارد میسازد. بر این مبنا محققان در پژوهش حاضر، به دنبال بررسی پیامدهای استفاده از محصولات هرزهنگاری نسبت به زن، خانواده و روابط عاطفی و اخلاقی در خانواده و دیدگاه افراد نسبت به ازدواج و رابطه با همسر(جنسی و عاطفی)؛ با استفاده از تجربه افرادی بودند که کاربر دائمی این محصولات هستند.
در بُعد پیامدهای اخلاقی و فردی ناشی از کاربرد از محصولات هرزهنگاری، هم فرد و هم اعضای خانواده تحتتأثیر قرار میگیرند. احساس تنهایی و انزوا، وابستگی به هرزهنگاری، خودارضایی و کاهش صمیمیت در روابط با همسر از مهمترین پیامدهای استفاده از این محصولات از جهت فردی و اخلاقی است.
بر اساس تجربه مشارکتکنندگان در پژوهش، علاقه و وابستگی زیاد به فعالیتهای رابطه جنسی مجازی مثل نگاه کردن بهعکسها و فیلمهای مستهجن و کپی کردن در کامپیوتر، خواندن داستانهای جنسی و مشغولیت دائمی ذهن آنها برای دیدن این تصاویر و یا سر زدن به چترومها و شرکت در گفتوگوها، گرایش به رابطه جنسی مجاری و تمایل شدید برای تجربه در دنیای واقعی با تصورات ناشی از مشاهده فیلمهای هرزه و مهمتر از همه این موارد، خودارضایی در هنگام مشاهده فیلم و عکس یا گفتوگوهای رابطه جنسی مجازی که منجر به انواع مشکلات روحی مثل انزوا و گوشهگیری، دروغگویی و پنهانکاری، دلهره و اضطراب در صورت در دسترس نبودن اینترنت و کاهش ارتباط اجتماعی و سردی در روابط با همسر و اعضای خانواده را میتوان بیان کرد.
گريفتيز (1998) «تغيير خلق» را رفتارهاي مواجههاي در اثر پيامد مشغول شدن در يك فعاليت معين ميداند. مشارکتکنندگان، تغييرات اخلاقی و فردی را به صورت پنهانکاری و مخفی کردن فعالیتهای جنسی آنلاین و دروغ گفتن به خانواده دربارة میزان استفاده از اینترنت، تمایل شدید به تجربه کردن رابطه جنسی واقعی و همچنين ترجیح دادن رابطه جنسی مجازی به شریک جنسی واقعی و بیتوجهی و سردی روابط خانوادگی، تغيير نگرش نسبت به ازدواج، زن و خانواده گزارش كردند.
از نظر گريفتيز این افراد دچار تعارض بينشخصي و تعارض درونفردي هستند كه به صورت اختلاف بين اعضاي خانواده يا اختلال در وظایف و تعهدات تحصيلي و شغلي نمود پیدا میکند؛ ولي جنبهة مهمتر اين تعارض در بين شركتكنندگان، تعارض درونفردي است كه بهصورت دروغگویی، پنهان کاري و اضطراب و بیتوجهی نسبت به اعضای خانواده جلوهگر ميشود.
«در معرض فيلمهاي پورنو بودن، ارزشها، گرايشها و رفتارهاي افراد را تحتتأثير قرار داده و ابزاري قدرتمند براي آموزش ناصحيح رابطه جنسی است و مشاهدهگر را نسبت به ارزشهاي خانواده، ازدواج و مسئوليت و تعهد، بيقيد ميکند» (Rice Hughes ,1998).
مطمئناً وقتي نگاه جامعهای به زن، جنسي و کالايي شد، نگاه به ازدواج و هدف اصلي آن هم تغيير میکند. اگر هر ازدواجي صرفاً به علت نياز جنسي باشد، پس ديگر لزومي ندارد که فرد این همه مسئوليت و زحمت را متحمل شود و تن به ازدواج بدهد؛ چون رابطة جنسي صرف را، خارج از ازدواج هم میشود، داشت. علاوه بر اين، پورنو رابطة جنسي لحظهای و آني با هر کس، رابطة جنسي خارج از ازدواج و بیمبالاتی و هرزگی اخلاقي را امري کاملاً طبيعي نشان میدهد. اين بر ديد افراد به ازدواج و دوام خانوادهها تأثيرات مخربي بر جاي میگذارد.
اگرچه هرزهگردی را نمیتوان پدیدهای قابلکنترل با نظارتهای كامل محسوب كرد؛ اما به نظر میرسد كه در حيطه مقابله با برخي پیامدهای اين پديده، هيچ عاملي جز پايبندي شخصي افراد به اصول و اخلاقيات و رواج فرهنگ صحیح استفاده از اینترنت نمیتواند بهصورت كامل و مؤثر در مهار اين معضل نقش ايفا كند.
منابع و مو اخذ
باستانی، بابک؛ جرائم کامپیوتری جلوهای نوین از بزهکاری؛ تهران: بهنامی، 1383.
بلوردي، اکبر؛ بررسي وابستگي به موضوعات جنسي در اينترنت؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر ارتباط، 1386
«پیامدهای هرزهنگاری در همسران»؛ مجله سپیده دانایی 16/8 /92.
ثنايي، باقر؛ «آسیبشناسی خانواده»؛ نشریهی پژوهشي تربيتي، سال اول، شمارة3، 1379.
سون، چ؛ «پورنوگرافی از نگاهی دیگر»؛ ماهنامه سیاحت غرب، ص 26-22، 1386.
زنجانیزاده، هما و جوادی، علیمحمد؛ «بررسی تأثیر اینترنت بر ارزشهای خانواده»؛ مجله جامعهشناسی ایران، شماره 22، ص 121 تا 146.
کاوه، سعيد؛ عکس و فيلم پرنوگرافي و پیامدهای آسیبزای آن در رفتار جنسي؛ تهران: سخن، 1386.
كفاشي، مجيد؛ «آثار نظم و تضاد خانواده بر خشونت عليه كودكان»؛ فصلنامة پژوهش اجتماعي، سال سوم شماره 6، 1389.
صانعی، اشرف السادات و نیکبخت نصرآبادی، علیرضا؛ روششناسی تحقیقات کیفی در علوم پزشکی؛ برای فردا، تهران: 1383.
ميرحسيني، مريم؛ کجرویهاي اينترنتي و لزوم نظارت و محدود کردن دسترسي به اطلاعات.
وبلاگ انجمن فلسفه
سایت اسوه، 1392. i. www.zibaweb.com
Boyle, K, The graphy Debates: Beyond Causee and Effect, Womans Studies International Forum23 no:2, pp.187-195. 2000.
Boge D, Role of the qualitative method in demographic research. In Boge D., Arriage E., Anderton D (Editors), Readings in population research methodology. UNFPA New York, 1983; Vol:6, Chap:24;pp: 2-7.
Creswell J.N, Qualitative inquiry and research design: choosing among five traditions. Thousand Oaks, CA: Sage, 1988.
Cline, V (1999a) Treatment and Healing ofgraphic and Sexual Addiction, LDSR: Help Hope Healing 12, 290.
Griffiths, M, Internet Addiction: dose it really exist? In j E.Gackendach (ED). Psychology and the internet: Interpersonal, tranaspersonal implications, New York: Academic press, 1998.
Ferguson, C, The Pleasur Is Momentry The Expense Damnable? The Influence of graphy on Rap and Sexual Assault, Aggression and Violent Behavior 14, pp.23-29, 2009.
Rice Hughes ,D How graphy Harm Children? Protect Kids.com, 2001.
Van Baleen F., Inhorn M.C, Introduction: interpreting Infertility-a View from the Social Sciences, Inhorn M., Van Balen F., (Editors), Infertility around the Globe: New Thinking on Childlessness, Gender, and eproductive Technologies, University of California Press 2002:3-32, 1998.
فرم در حال بارگذاری ...
وظیفه ما در عصر ظهور
نوشته شده توسطرحیمی 1ام مرداد, 1394موضوع سخن ، ارتباط فرهنگ انتظار و عاشوراست و مسئولیتی که پيوند میان اين دو امر بر دوش ما می گذارد. این انتظار چه اصول و پايه هايي دارد و بر اساس چه اعتقاداتي منتظر وجود مقدس امام زمان (عج) هستيم؟ بر اساس اين اعتقاد ما منتظر چه تحولي در عالم هستيم؟ بحث از جامعه موعود بحثي است كه مكاتب مختلف به آن پرداخته اند. حتي مكتب هاي مادي هم كه اصولا به خداي متعال معتقد نيستند، یک جامعه آرماني را باور دارند.
ليبرال دموكراسي جامعه موعودی را تعريف مي كند که بر اساس اعتقاد به خداي متعال و حكمت حكيمانه او ترسيم نشده است. آن ها می گویند عقلانيت بشر رفته رفته رشد مي كند و به جايي مي رسد كه جامعه موعودٍ جهاني و مطلوب را مي سازد. كمونيزم ها هم معتقد بودند تاريخ خود به سمت کمون ثانوی حركت مي كند. در باور آنها هیچ اراده حكيمانه اي، جهان را به سمت جامعه موعود مورد نظرشان حركت نمي دهد.
اعتقاد اديان الهي به خصوص اسلام و تشيع بر این است که جامعه جهاني به دست موعودی سامان می یابد و بر مدار حق قرار مي گيرد؛ «يَعْطِفُ الْهَوَى عَلَى الْهُدَى إِذَا عَطَفُوا الْهُدَى عَلَى الْهَوَى»بعد از اينكه همه چيز آشفته شد و هوای نفس، همه جا را فرا گرفت، همه چیز به دست امام زمان(عج) بر محور حق و عبادت و بندگي اصلاح می شود.
مرحوم مجلسي نقل فرمودند: وقتي نمرود آن آتش عظيم را به پا كرد تا وجود مقدس ابراهيم خليل(ع)را بسوزاند، زنبور عسل، بال خودش را تر كرده بود و روي آتش مي كشيد و مي خواست اين آتش را خاموش كند. خوب آتش با امر خدا آرام گرفت:
«يا نَارُ كُونِي بَرْدًا وَسَلَامًا عَلَى إِبْرَاهِيمَ»(الأنبياء/69) ولي زنبور به كار خودش مشغول بود. ما كه نمي توانيم كار وليّ خدا را انجام دهيم ولي مي توانيم وظیفه خود را انجام بدهيم؛ یعنی كار خومان را بر دوش ولي خدا نیندازیم. تلاش كنيم به شفاعت آن ها برسیم.
...
>«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اسْتَجيبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاكُمْ لِما يُحْييكُمْ»(الأنفال/24) او دعوت مي كند، او فرا مي خواند، او جذب مي كند. اگر اجابت كردي، قدم به قدم تو را پيش مي برد، ولي كار ما اجابت است. اين کمترین كاري است كه ما بايد انجام دهیم. این گونه به سمتي حركت مي کنیم كه همه اراده هاي مومنين جذب ولايت وليّ الله مي شوند و آهنگ جهان يكپارچه عبادت و سجده مي شود و جز نجواي لا اله الا الله به گوش نمی رسد. شايد بتوان این آیه را این گونه معنا كرد:
«إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعينُ»(الفاتحه/5) همه ما گرد وليّ الله هستیم و به پشتوانه حضور ایشان جرات مي كنيم بگوييم «اياك نعبد». حقيقت عبادت از آن ايشان است. جريان «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعينُ» اين است که همه عبادت ها را حضرت انجام می دهد. البته ما هم بايد در مسیر عبادت عظيم عالم نقش ايفا کنیم.
دولت کریمه
«اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَيْكَ فِي دَوْلَةٍ كَرِيمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلَامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ وَ تَجْعَلُنَا فِيهَا مِنَ الدُّعَاةِ إِلَى طَاعَتِكَ وَ الْقَادَةِ فِي سَبِيلِكَ وَ تَرْزُقُنَا بِهَا كَرَامَةَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ»[1]
در دعاي افتتاح ماه رمضان كه ما را در شب هاي ماه رمضان با امام زمان پيوند مي دهد با دولت كريمه حضرت آشنا می شویم. خدايا! اين رغبت را به تو داريم و اين اميد را به تو بستيم. در اين ماه ضيافت كه ما را به آن دولت كريمه برساني. دولت كريمه، دولتي است كه همه چيزش آهنگ خدا دارد. با اين دولت اسلام و اهل اسلام را عزيز مي كني و نفاق و اهلش را ذليلي مي كني. در اين دولت كريمه اين نقش را به ما دادي تا ما دعوت کننده به بندگی تو باشیم و داعيا الي الله بودنِ امام زمان و نبي اكرم(ص) در وجود ما روشن شود. دست ديگران را بگيريم و به راه تو هدایت کنیم. اگر چنين شد كرامت دنيا و آخرت را اينگونه نصيب ما كن. اين تصوير، دورنمايي بسیار محدود از چشم انداز عصر ظهور است.
بلای سیدالشهدا علیه السلام، مهمترین بلای مؤمن
بی شک اگر شيعه بتواند خودش را زودتر به قافله كربلا برساند انشاءالله ظهور حضرت نزديك مي شود. وقتی بلاها را پشت سر بگذاریم، ظرفیت پيدا می شود. مهمترین بلا براي مومن، بلاي سيدالشهدا و اولياء خداست. شیعه هرچه زودتر بتواند این موضوع را درک کند، به درك ولايت وليّ الله نزديك مي شود. همان طور نفوسي كه به شکل فردی غرق در عاشورا هستند زودتر به امام زمان(عج) می رسند. جامعه شيعه هم باید بتواند به صورت اجتماعي طعم این مصيبت را بچشد و جذب بشود؛ زیرا اگراين فاصله كوتاه بشود زودتر آمادگي پيدا مي كند.
1. الكافي، شیخ کلینی، ج 3، ص 424، باب تهيئة الإمام للجمعة و خطبته و الانصات…ص 421
اللهم عجل لوليك الفرج والعافيه والنصر
مطالب مفيد بودن.خداقوت
فرم در حال بارگذاری ...
مرکب راهوار وصول الی الله،نماز شب
نوشته شده توسطرحیمی 31ام تیر, 1394طی طریق و نائل آمدن به قرب الهی میسور نیست مگر با پیمودن مسیری صحیح و برگرفته از فرامین دینی؛ ازاینرو آنچه سالکان حقیقی آن را به عنوان اصل، پیش روی خویش قرار داده و همواره بر آن مداومت داشتهاند تأکید بر اقامه نماز شب بوده است که به عنوان مؤید به ذکر مواردی در کلام عارفان بالله اهتمام میورزیم.
آیتالله انصاری همدانی (ره)
ایشان بر نماز اول وقت تأکید داشتند و در سفر و حضر نماز را مقید بودند که اول وقت بخوانند. در توصیه به شاگردانشان نیز بر نماز شب و انجام فرایض و نوافل تأکید بسیار زیادی داشتند و میفرمودند: اگر نوافلتان ترک شد قضای آن را بهجا آورید.
آیتالله کشمیری (ره)
سفارش اکید به خواندن نماز شب مینمودند، گاهی بعضی که دستورالعملی میخواستند میفرمودند: نماز شب بخوانید که بعضی اعمال قرب میآورد مانند نماز شب «عسی ان یبعثک ربّک مقاما محمودا» که انسان به مقام محمود میرسد و مجاور خدا میشود. از جمله دستورالعملهای ایشان به سالکین، مسئله بیداری شب و ریاضت در سحر بوده و سحر را افضل از بینالطلوعین میدانستند و رمز موفقیت سالک را در نماز شب میدانستند.
آیتالله سید علی قاضی طباطبایی (ره)
میفرمودند: اما نماز شب، پس هیچ چاره و گریزی برای مؤمنین از آن نیست و تعجب از کسی که میخواهد به کمال دست یابد در حالی که برای نماز شب قیام نمیکند و ما نشنیدیم که احدی بتواند به آن مقامات دست یابد مگر به وسیله نماز شب. همچنین میفرمودند: برای نماز شب که برمیخیزید، چیز مختصری تناول کنید تا بدن شما از کسالت بیرون آید و برای عبادت نشاط داشته باشید.
آیت الله بهجت (ره)
ما براى اوقات خواب خود افسوس مى خوریم که چرا براى نماز شب بیدار نمى شویم، در صورتى که اوقات بیدارى را به غفلت مى گذرانیم! زیرا اگر در بیدارى به توجّه و بندگى مشغول بودیم، توفیق بیدارى شب را نیز براى تهجّد و خواندن نافله ى شب و تلاوت قرآن پیدا مى کردیم. در مجلس اوّل ملاقات مرحوم علاّمه طباطبایى با استاد اخلاقى خود مرحوم آقا سیّد على قاضى، مرحوم قاضى به ایشان فرمود: فرزندم! اگر دنیا مى خواهى نماز شب بخوان، اگر آخرت هم مى خواهى نماز شب بخوان. در روایت هم آمده است: «هر کس نماز شب بخواند و در روز بگوید که گرسنه هستم یا غذا و روزى ندارم او را تکذیب کنید.»
آیت الله حسن زاده آملی (حفظه الله تعالی)
اگر دستورالعمل میخواهی مگر این آیه را تلاوت نکردهای؟ «و من اللیل فتهجّد به نافله لک عسی ان یبعثک ربّک مقاما محمودا» و مگر نشنیدهای؟
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادندواندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند
و مگر برایت نخواندهام؟
در خلوت شبهای تارت میتوانیآری بکف سرچشمه آب بقا را
خلاصه مرد سحر باش که:
خلاصه مرد سحر باش که:ناتمامان جهان را کند این پنج تمام
آیت الله جوادی آملی (حفظه الله تعالی)
وجود مبارك امام عسكري(سلام الله عليه) فرمود: «إنّ الوصول الي الله سفرٌ لا يُدرك الاّ بالامتطاء الليل»؛ سفر با مركب قابل طي است و بدون وسيله نقليه آدم سفر طولاني را چطور طي كند؟ فرمود اين راه، راه طولاني است اين سفر، سفر طولاني است «إنّ الوصول الي الله سفرٌ» كه اين بدون مركب نميشود مركبش هم نماز شب است . نماز شب يك مركب خوبي است خب سوار اين مركب بشويد و برويد.
پژوهش های معنوی
فرم در حال بارگذاری ...
فرزند بیشتر، زندگی بهتر (آثار فرزندآوری بر مبنای سبک زندگی اسلامی)
نوشته شده توسطرحیمی 31ام تیر, 1394دین مبین اسلام، برترین دین آسمانی، در معارف الهی خود به اهمّیت خانواده و فرزندداری عنایت ویژهای کرده است. آنچه در این نوشتار و به روش کتابخانهای مورد بررسی قرار گرفته است، بررسی نظر اسلام نسبت به فرزندآوری و بررسی فواید فرزندآوری و آسیبهای خودداری از آن است.
بررسی آیات و روایات نشان میدهد که به طور عموم نظر دین مبین اسلام نسبت به فرزندآوری مثبت است و برآن فواید و آثار مثبتی مترتب است، از جملهی این آثار:
کمک به والدین،
ادامه دهنده راه والدین،
فرزند به عنوان اعمال متأخر،
نعمت الهی و سبب امتحان والدین،
افزایش روزی،
طلب آمرزش برای والدین
و سپر آتش بودن فرزندان قابل ذکراند.
همچنین زندگی با فرزند کم، آسیبهایی را در پی خواهد داشت که کاهش روزی، برکت و سختتر شدن تربیت دیگر فرزندان از جملهی این آسیبها است.
...
ابوالفضل کاظمی،سیده فاطمه شاهمرادی،ملیحه سادات مهدوی
واژگان کلیدی: فرزندآوری، خانواده، سبک زندگی اسلامی، الگوی رفتاری جمعیت.
پژوهش های معنوی
فرم در حال بارگذاری ...
سکوت مقدس
نوشته شده توسطرحیمی 31ام تیر, 1394اخلاص در كار تعليم و تدريس نيز از خصلتهاى بارز مقدس اردبيلى (ره) بوده است.
ملاعبدالله شوشترى از شاگردان مقدس اردبيلى در مجلسى مسأله اى را از استاد خويش پرسيد.
مقدس سؤال او را پاسخ گفت، اما شاگرد به اين پاسخ قانع نشد و بحث ادامه يافت، ناگهان مقدس سكوت كرد و پس از لحظه اى فرمود: اين بحث بماند براى بعد، بايد به كتاب مراجعه كنم! سپس از مجلس برخاست و به شاگرد فرمود تا همراه او به جايى ديگر بروند. پس از خروج از آن مجلس محقق اردبيلى پاسخى بسيار دقيق و عميق بيان كرد به طورى كه شاگرد قانع شد و شبهه اى برايش باقى نماند.
شاگرد پرسيد: آقا، چرا پاسخى به اين نيكويى مى دانستيد و در همان مجلس بيان نفرموديد؟ محقق فرمود: آنجا چون در مجلس و در حضور جمعى از مردم بوديم احتمال داشت كه قصدمان جدل و فخرفروشى و اظهار فضل بر يكديگر باشد ولى اينجا اين شبهه نيست زيرا تنها خداى متعال ناظر بحث و گفتگوى ماست.
فرهیختگان تمدن شیعه
![](https://mohadese-borojerd.kowsarblog.ir/media/users/1189617633/profile_pictures/_evocache/_-8.jpg/crop-top-64x64.jpg?mtime=1501702844)
سلام دوست عزیز
بسیار زیبا
کم کم آن قدر از ارزش ها فاصله گرفته ایم که چنین اخلاص هایی در حدافسانه شدن از ما دور می شود.
موفق باشید
فرم در حال بارگذاری ...
خودنمایی برخی محجبهها در فضای مجازی +تصاویر
نوشته شده توسطرحیمی 31ام تیر, 1394کمپین «تقوا در دنیای مجازی» به تمام کاربران شبکههای اجتماعی یادآور میشود رفتارها و تعاملات اجتماعی بین افراد در دنیای حقیقی تفاوتی با دنیای مجازی ندارد.
استفاده از شبکههای اجتماعی به همراه فرهنگ وارداتی خود روز به روز در بین جوانان و نوجوانان در حال افزایش است.
طبیعتاً بخش عمده فرهنگ اجتماعی حاکم بر فضای شبکههای اجتماعی و تعریفی که سازندگان و طراحان این نرمافزارها برای روابط بین افراد تعریف کردهاند با فرهنگ اسلامی، ایرانی و سنتی کشورمان در تضاد است.
اما آیا باید به دلیل این تضاد بزرگ فرهنگی استفاده از این ابزارهای نوین به کلی کنار گذاشته شود؟! به عقیده بسیاری از افراد میتوان اصول و اعتقادات بکارگیری شده در دنیای واقعی را نیز در دنیای مجازی و در مجاورت ارتباط افراد با یکدیگر در شبکههای اجتماعی نیز مدیریت کرد.
بر این اساس به تازگی کمپینی با عنوان «تقوا در دنیای مجازی» در شبکههای اجتماعی به راه افتاده است که به تمام کاربران شبکههای اجتماعی یادآور میشود رفتارها و تعاملات اجتماعی بین افراد در دنیای حقیقی را نیز میتوان در دنیای مجازی در پیش گرفت، فقط با اندکی توجه بیشتر!
در ادامه برخی از مطالب و عکسنوشتهای منتشر شده با این موضوع را میتوانید مشاهده کنید:
1- خدای دنیای واقعی همان خدای دنیای مجازی ست؟ اگر خودش را در جهان واقعی ببینی، یحتمل سرت را میاندازی پایین و عبور میکنی، ولی اسمش را، نوشتهاش، کامنتاش را، چراغ روشناش را که در دنیای مجازی میبینی، چشمت تنگتر میشود، خیرهتر میشوی به مانیتور، شاید ضربان قلبت هم کمی بالاتر برود.
2- دخترکم؛ از نظر قرآن یکی از ملاکهای بیحیایی، خودنمایی برای نامحرم است. خودنمایی فقط برای بدحجابها نیست، بلکه با حجاب هم میشود خودنمایی کرد؛ فقط مشتریاش فرق میکند. رعایت کن!
صفحات: 1· 2
![](https://mohadese-borojerd.kowsarblog.ir/media/users/1899639527/profile_pictures/_evocache/_2.jpg/crop-top-64x64.jpg?mtime=1629741580)
سلام علیکم
عالی بود استفاده کردیم.
سلام مطلبتون خیلی متابق با نیاز های روز بود ممنون ! ممنون میشم اگه به وبلاگ منم سری بزنید
یا علی التماس دعا
![](https://mohadese-borojerd.kowsarblog.ir/media/users/latifi/profile_pictures/_evocache/19272951582387473629.jpg/crop-top-64x64.jpg?mtime=1423920273)
با سلام// ممنون از مطلب بسیار زیبا و مفیدتون امید وارم تاثیر گذار باشه
![](https://mohadese-borojerd.kowsarblog.ir/media/shared/global/avatars/_evocache/default_avatar_unknown.jpg/crop-top-64x64.jpg?mtime=1425391638?size=64&default=https%3A%2F%2Fkowsarblog.ir%2Fmedia%2Fshared%2Fglobal%2Favatars%2Fdefault_avatar_unknown.jpg)
سلام عليكم
ممنون بابت مطلب مفيدتون
سركار خانم به وبلاگ ستاره طيب تشريف بيارين و خوشحالمون كنيد
http://reyhanah.kowsarblog.ir/
![](https://mohadese-borojerd.kowsarblog.ir/media/users/support/profile_pictures/_evocache/support.jpg/crop-top-64x64.jpg?mtime=1514971766)
با سلام و تشکر از بروز بودن وبلاگتان
مطلب پیشنهادی شما در منتخب ها درج شد.
موفق باشید.
![](https://mohadese-borojerd.kowsarblog.ir/media/users/hashemi.olya/profile_pictures/_evocache/_-_.jpg/crop-top-64x64.jpg?mtime=1480228516)
سلام
عالی بود
فرم در حال بارگذاری ...