پیامبر خدا صلى‏ الله‏ علیه ‏و‏ آله:

أثبَتُکُم عَلَى الصِّراطِ أشَدُّکُم حُبًّا لی و لِأَهلِ بَیتی.

استوارترین شما بر صراط، کسى است که علاقه‏ اش نسبت به من و اهل بیتم بیشتر باشد.

_{جامع الأحادیث قمّی: ص}

عیبجوئی از هرکسی و تحت هر شرایطی جز در مستثنیاتی که در ابواب امر به معروف و نهی از منکر بحث شده است، مشروع نمی باشد و لذا عیبجویی، در مقابل عیبجوئی نیز جایز نیست.

قال رسول اللَّه صلی الله علیه و آله:

«انْ عَیرَک اخُوک الْمُسْلِمُ بِما یعْلَمُ فیک فلاتُعَیرْهُ بِما تَعْلَمُ فیهِ یکونَ لَک اجْراً وعَلَیهِ اثْمٌ»^[1]

اگر برادرت تو را عیبجوئی کرد و سرزنش نمود به آنچه که در تو می بیند،

تو او را به آنچه که در وی می دانی سرزنش مکن،

در این صورت تو مأجور واو عاصی است.

حضرت به عربی بادیه نشین ضمن بیان همین نکته و نهی از مقابله به مثل می فرماید:

«یکنْ وِبالُهُ عَلَیهِ وَاجْرُهُ لَک»^[2]

وزر و وبال عمل بر او و پاداش آن برای تو است.

پی نوشت ها

[1] تنبيه الخواطر- صفحه 390.

[2] تنبيه الخواطر- صفحه 89.

غضنفری، علی؛ اخلاق در قرآن و سنت حاوی یکصد مبحث اخلاقی، ج 2، ص: 210

مرجع تقلید جهان تشیع به سؤالی پیرامون «شرکت زنان در پیاده روی اربعین» پاسخ دادند.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی به استفتائی پیرامون «شرکت زنان در پیاده روی اربعین»  پاسخ گفتند که تقدیم حضور علاقمندان می گردد.

* شرکت زنان در پیاده روی اربعین

شرکت زنان در پیاده روی اربعین چه حکمی دارد؟

پاسخ:

نباید از شکوه اربعین چیزی کاست و شرکت زنان اشکالی ندارد؛ ولی جهات شرعی را باید کاملا رعایت نمایند و بهتر است که با محارم خود بروند.

حوزه

۱۳ توصیه امام صادق علیه السلام برای پیاده‌روی اربعین
رفتار نیکو با همراهان، کم‌گویی، فراوان به یاد خدا بودن، صلوات فرستادن،‌ کمک به نیازمندان در سفر، از جمله مواردی است که امام صادق علیه السلام در آداب پیاده‌روی اربعین بیان فرموده است.

پیاده‌روی در مراسم اربعین یک توفیق عظیم و وصف ناپذیر است که برای بهره‌وری بیشتر از این سفر معنوی لازم است تا زائرین آدابی را رعایت کنند.

توفیق رفتن به زیارت سید و سالار شهیدان در مراسم اربعین آن هم با پای پیاده، شامل عاشقان شوریده حالی می‌شود که با شیدایی خاص خود این سفر عشق را در می‌نوردند تا نهایتا کام تشنه خویش را با وصال به معشوق سیراب کنند. این سفر عشق را آدابی نورانی است که امام صادق علیه السلام در ضمن حدیثی به آنها اشاره می‌فرماید که در ادامه می‌خوانیم:
 
  
1. رفتار نیکو با همراهان
  
«حُسْنُ الصَّحَابَةِ لِمَنْ یَصْحَبُک»؛‏ خوش‌رفتاری با همراهان.
 
  توجه به ارزش‌هاى اخلاقىِ اسلام در سفر زیارتی، این مسافرت معنوی را بسیار شیرین و جاذبه‌دار می‌کند. یکی از این ارزش‌های اخلاقی که رعایت آن پسندیده است؛ رفتار نیکو با همراهان است. انسان باید به هم سفر خویش به دید زائر امام نگاه کند و نهایت احترام، ادب، مهربانی، خوش خلقی، و تواضع را داشته باشد و اگر احیانا در طول سفر بر اثر محدودیت امکانات، ازدحام جمعیت، خستگی راه یا بیماری، با بدخلقی او مواجه شد، با سعه صدر و مدارا آن را مدیریت کند.
 

ادامه »

قال الامام علی علیه السلام:

طُوبَی لِمَن شَغَلَهُ عَیبُهُ عَن عُیُوبِ النَّاسِ.

امام علی علیه السلام فرمود:

خوشا به حال آن کس که پرداختن به عیب خودش، او را از پرداختن به عیب های مردم باز دارد.

شعر:

همه عیب خلق دیدن نه مروت است و مردی

نگهی به خویشتن کن که همه گناه داری

ره طالبان عقبا کرم است و فضل و احسان

تو چه از نشان مردی به جز از کلاه داری

سعدی

مرحوم آیت‌الله «سید‌علی قاضی طباطبایی» حدیث قدسی به نقل از کتاب تذکرة‌المتقین صفحه 223 نقل کرده است.

در این حدیث خداوند به انسان‌ها هشدار داده که از فرصت دنیا برای برداشتن توشه، و نوکردن مرکب، هموار کردن مسیر و خلوص کردن رفتار و کردار برای پیمودن مسیر سعادت استفاده کنند.

ادامه »

وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى

وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ

و در نيكوكارى و پرهيزگارى با يكديگر همكارى كنيد،
 نه بر گناه و ستمکاری

 قال رسول اللّه صلى الله علیه و آله :

مَنْ حَفِظ مِنْ اُمَّتى اَرْبَعینَ حَدیثا مِمّا یَحْتاجُونَ اِلَیْهِ مِنْ أَمْرِ دینِهِمْ بَعَثَهُ اللّهُ یَوْمَ الْقیامَهِ فَقیها عالِما. [۱]

پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمودند:

هر کسى از امّت من چهل حدیث در مورد مسائل دینى که مردم به آن نیاز دارند حفظ کند خداوند در روز قیامت او را فقیه و دانشمند بر انگیزد.

صرف نظر از مجموعه احتمالاتى که در معناى حفظ حدیث مطرح شده است [۲]یکى از شیوه هاى رایج در بین علماى پیشین این بوده است که از طریق تدوین مجموعه هاى چهل حدیث در زمینه موضوعات مختلف دینى که مردم بدان نیاز داشته اند به نشر معارف دین مى پرداختند.

این کار را علما و اندیشمندان اسلامى به عنوان مرزبانان فرهنگ اسلامى با هدف حفظ و تحکیم و ترویج احکام و تعالیم دینى انجام مى دادند. البته وجود روایات زیادى که در آنها به حفظ چهل حدیث سفارش شده است انگیزه اى بوده است که اغلب علما در کنار تمام کارهاى علمى و فکرى و فرهنگى خود، به تدوین مجموعه هاى چهل حدیث اهتمام بورزند تا از این طریق هم به انجام وظیفه خود یعنى ترویج فرهنگ اسلامى پرداخته باشند و هم به ثواب و فضیلتى که در این روایات وعده داده شده است نائل آیند.

متأسفانه به مرور زمان به موازات رواج پیدا کردن شیوه هاى جدید آموزشى و تبلیغات، مسأله تدوین چهل حدیث به فراموشى سپرده شد و یا حداقل از رونقى که پیش از این داشت افتاده است.

امّا به نظر مى رسد در شرایط کنونى یعنى کم شدن فرصت مطالعه افراد در نتیجه گسترش زندگى ماشینى تألیف مجموعه هاى چهل حدیث در موضوعات مورد نیاز، هنوز از کار آیى بیشترى برخوردار مى باشد.

از آنجا که در دروه غیبت توجه به مسأله امامت و آشنایى با ابعاد مختلف معارف امام زمان علیه السلام از اهمیت بسیار مهمى برخوردار است و از طرف دیگر راه شناخت درست این موضوع مراجعه به روایات پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و ائمه اطهارعلیه السّلام است، و به پاسداشت سال امام على علیه السلام که از طرف رهبر معظم انقلاب اسلامى با هدف تبیین هر چه بیشتر معارف و رهنمودهاى آن حضرت انجام گرفته است بر آن شدیم تا از طریق بررسى مجموعه فرمایشات حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام بخشى از آن روایات را که ابعاد مختلف شخصیت حضرت صاحب الزمان علیه السلام و وقایع زندگى و ویژگی هاى یاران و دوران حکومت آن حضرت را مورد اشاره قرار داده است با ترتیب مناسب به صورت یک مجموعه چهل حدیث جهت استفاده علاقمندان تهیه و منتشر سازیم. امید آن که این تلاش ناچیز در حدّ خود به ترویج فرهنگ انتظار کمک نموده باشد.

ادامه »