مادر این موهبت الهی،‌و این فرشتة زمینی در قرآن و روایات به کرّات مورد تمجید قرار گرفته و خدا ضمن ارج نهادن به مقام و منزلت والدین، تکالیف فراوانی بر عهدة فرزند قرار داده است. رسول خدا(صلی الله علیه و آله) و ائمة‌اطهار(علیهم السلام) در روایات فراوانی به بیان منزلت والدین پرداختهاند. یکی از این احادیث، روایت شریفة “الجنه تحت اقدام الأمّهات”[1] می باشد. در تفسیر این حدیث دو وجه به نظر می رسد:

اوّل: در ضرب المثل ها برای شخص آگاه به وضعیت جغرافیایی و مکانی شهر می گویند: “فلانی همة شهر زیر پایش است". کنایه از این که شخص بر تام مکان های شهر و نقاط مختلف آن مسلط است. حال در مورد مقام مادر فرمود: بهشت زیر پای مادران است، کنایه از این که مادر بر بهشت مسلط است. اگر فرزند آرزوی بهشت دارد، باید مادر از او راضی باشد، و رضایت او شرط ورود به بهشت است. اگر رضایت والدین نباشد، فرزند وارد بهشت نمی شود.

دوّم: روایت دیگری در مورد مادر وارد شده که “در زیر پای مادران، باغی از باغ های بهشت است"[2] از مجموع این دو روایت می توان برداشت که رضایت پدر و مادر شرط ورود به بهشت است، زیرا در این روایت فرموده: در زیر پای مادران باغی از باغ های بهشت است. طبق روایات،‌بهشت دارای درجات مختلف می باشد که هر درجه به فراخور مقام و استحقاق به افراد تعلّق می گیرد. این مرتبه از جنت،‌مستحق کسانی استکه مادر از آن ها راضی باشد.

با توجه به مطالب بالا، روشن می گردد که معنای روایت این نیست که هر زنی بمیرد،‌وارد بهشت می شود، بلکه فقط اهمیت مقام مادر را نسبت به فرزند یادآور می شود.

این که گفته “بهشت زیر پای مادر است” و نگفته “بهشت در دست مادر است” شادی می خواهد بگوید آن قدر باید در برابر مادرت متواضع باشی که حتی کف پای او را به صورت بمالی یا ببوسی و این قدر به او احترام بگذاری!

نکتة‌دیگر: به فرزندان گوشنزد کند مبادا به خاطر ابن که مادر در اثر پیری یا جهات دیگر، حرف ها یا کارهایی که شما نمی پسندید، انجام دهد، نسبت به او بی اعتنا باشی و یا پدر را بر او ترجیح دهی یا زنت یا شوهرت را بر او ترجیح دهی!

پیامبر فرمود: “إذا کنت فی صلوة التصوع فإنْ دعاک والدک فلا تقطعها و إن دعتک و الدتک فاقطعها؛[3] هنگامی که نماز مستحبی می خوانی، اگر پدرت تو را صدا کرد، نمازت را قطع نکن،‌ ولی اگر مادرت تو را صدا زد،‌نمازت را قطع کن و به او جواب بده".

امام خمینی فرمود: “در دامن زن، مرد به معراج می رود” یعنی اگر زن (مادر) اخلاق نیکو داشته، فرزند را درست تربیت کند،‌عاقبت فرزند، بهشت و خوشبختی است. از این رو رَحِم (زهدان) پاک است که فرزندانی بهشتی تربیت می کند.
———————————————————————————————————-
پی نوشت ها:
[1] کنز العمال، ج 16، ص 461،‌ح 45439؛ مستدرک الوسائل، ج 15، ص 180.
[2] مستدرک الوسائل،‌ ج 15، ص 178.
[3] المستدرک‌، ج 15، ص 181.

منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی