هنگامی که به فاطمه(سلام الله علیها) خبر رسید که ابوبکر و عمر بر آن اند تا مزرعه «فدک» را از وی باز ستانند، و می دانست که خلیفه هرگز از این تصمیم خود بر نخواهد گشت، پوشش خود را بر سر انداخت و ردایی بلند بر تن کرد و در میان گروهی از زنانِ همدل و هم آهنگِ با خویش و نیز زنانی از قوم خویش (بنی هاشم) از خانه بیرون آمد و راهی مسجد شد. چنان شتابناک و سراسیمه حرکت می کرد که هر سکوت و سکونی را در هم می شکست و گویی زِرِهی از مهابت و متانت وجلال، پیکرش را پوشانده وهاله ای ازعفّت و حیا، اطرافش را فراگرفته بود. بر دامنه های چادرش گام می نهاد و در حالی که راه رفتن او شباهتی تمام به راه رفتن پیامبر صلی الله علیه و آله داشت، بر ابوبکر - که درمیان انبوهی از مهاجران و انصار و دیگران نشسته بود - وارد شد. گویی فرشته وحی این بار، ندای آسمانی «وَاَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الأَقربینَ» را بر او نازل کرده است و می رود تا در مسجد، قوم خویش را انذار کند. با حضور فاطمه(سلام الله علیها) و هماهانش بین آنان و حاضرانِ در مسجد، پرده ای سفید آویختند و او با متانت و احتشام تمام در پسِ پرده نشست و آنگاه، آهی عمیق و جانسوز از دل ماتم زده خویش برکشید که مسجدیان به گریه افتادند. و این ناله با جانهای سرد و خاموش آنان چنان کرد که صدای شیون و فریاد مردم برخاست و مجلس به لرزه درآمد و تعادل خود را از دست داد. فاطمه(سلام الله علیها) لَخْتی خاموش ماند تا فوران احساسات و جوشش خشمها و خروش ناله ها فروکَش کرد. آنگاه سخن را به ستایش و توصیف خداوند و درود و تحیّت پیامبر صلی الله علیه و آله آغاز نمود. چون نام پاک و دل انگیز پیامبر صلی الله علیه و آله بر زبان رفت، دوباره مردم گریستند. وقتی مجلس آرام گرفت و ذهن و دل مخاطبان آماده شنیدن شد، سخن را از سر گرفت و فرمود:

1- سپاس و ستایش، خدای را بر نعمتهایی که ارزانی داشت و شکر و سپاس، او را بر اندیشه نیکویی که در دل نگاشت و ثنا و تحسین (ستایش مکرّر) بر آنچه از پیش فرستاد؛ بر نعمتهای فراگیر که [بدون خواست کسی] از چشمه لطفش جوشید، و دِهش های انبوه و درخور، که بخشید، و بخشش های کامل و بی زوال که درپی می رسید.دِهِش هایش، بیرون از گنجایش شمارش کنندگان و پاداششان، فراتر از توانِ ستایشگران و شناخت ژرفا و جاودانگی شان، برتر از اندیشه خرد ورزان است. مردمان را برای تداوم و تسلسل نعمتها به سپاسگزاری فراخواند و به پاس فراوانی پاداش، درِ ستایش و سپاسگزاری را به روی خلایق گُشود و با این فراخوانی [به ستایش و سپاس]، نعمتهای خود را دو چندان کرد.

2- و گواهی می دهم که جز «اللَّه»، هیچ خدایی نیست؛ یگانه ای بی انباز است. اخلاص و یکدلی [در انگیزه و عمل]را تأویل و فرجام آن قرار داد، و دلها را گستره پیوندِ با آن نمود و تار و پود جانها را بدان سرشت، و مشعل اندیشه آن (توحید) را در فضای ذهنها برافروخت. خدایی که دیدگان را یارای دیدن و زبانها را توان توصیف او نیست و خردها به چگونگی اش راه نَبَرد. همو که همه چیز را آفرید، نه از چیزی که پیش از آن باشد و نه [بر پایه] الگو و نمونه ای که از آن پیروی کند. با توانایی بیکرانش پدیده های شگفت آفرید و با مشیّت و خواست خویش، آنها راپَراکنْد، بی آنکه هیچ نیازی او را در این آفریدن باشد و بدون آنکه هیچ سودی در این صورتگری و پرداختن به او باز گردد، جز آنکه ثبات و پایداری حکمت خویش را برساند و بر پیرویِ