ریحان از گیاهان زیبا و خوش بویی است که شاید کسی نباشد که از آن خوشش نیاید!

رنگ چشم نواز سبز و بنفش ریحان، طعم گوارای آن و عطر دل انگیزش، این سبزی را دل پذیر کرده است؛ تا جایی که ریحان را در ادبیات، قرین گل و لاله کرده است:

بشکفت گل در بوستان، آن غنچه ی خندان کجا؟

شد وقت عیشِ دوستان، آن لاله و ریحان کجا؟

«امیر خسرو دهلوی»

ای صبا گر به جوانان چمن بازرسی

خدمت ما برسان سرو و گل و ریحان را

«حافظ»

چون ز شورستان تن رفتی سوی بستان جان

جز گل و ریحان و لاله چشمه های آب کو

«مولوی»

راستی از وی مجوی زانکه نروید

هیچ گه از شوره زار لاله و ریحان

«پروین اعتصمامی»

*زن در نگاه وحیانی، محور خانواده است و مرد، نقش پوسته و محافظ خانوار را به عهده دارد. در واقع واحد شمارش و رسمیت خانواده در اسلام به زن است و نه مرد. زن به مثابه هسته ی مرکزی سلول خانواده و مرد، غشای پیرامونی آن است. این محوریت بانو در خانواده، ترسیم شبکه ی ارتباطی زن با فرد و اجتماع را آسان تر می سازد و نقش بی بدیل بانوی خانواده را در تنظیم این روابط و مناسبات، یادآوری می کند. حال اگر بخواهیم سبک زندگی مؤمنانه را ترسیم کنیم، باید توجه بیش تری به نقش بانو در این نقاشی داشته باشیم.

*اگر بخواهیم از قرآن، سبک زندگی بیاموزیم، این کتاب آسمانی به ما می آموزد که زندگی تنها از تولد تا مرگ نیست! زندگی پیش از تولد نوزاد آغاز می شود و پس از مرگ ادامه دارد. با این نگاه قرآنی است که درمی یابیم خدا برای ما زندگی پاکیزه را رقم زده است:

«مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیینَّهُ حَیاه طَیبَه وَ لَنَجْزِینَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یعْمَلُون » ^{(نحل، آیه ی97)}

هر کس کار شایسته ای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می داریم؛ و پاداش آن ها را به بهترین اعمالی که انجام می دادند، خواهیم داد.

جالب است بدانیم قرآن چه چیزهایی را با صفت پاکیزه آورده است:

• خوردنی های پاکیزه _{(بقره، آیه ی172)}،
• زندگی پاکیزه _{(نحل، آیه ی97)}،
• نسل پاکیزه _{(آل عمران، آیه ی38)}،
• اموال پاکیزه (نساء، آیه ی2)،
• رزق پاکیزه _{(انفال، آیه ی26)}،
• سرزمین پاکیزه _{(اعراف، آیه ی58)}،
• مسکن پاکیزه _{(توبه، آیه ی72)}،
• نسیم پاکیزه _{(یونس، آیه ی22)}،
• درخت پاکیزه (_{نحل، آیه ی24)}،
• گفتار پاکیزه _{(حج، آیه ی24)}
• و زن و مرد پاکیزه _{(نور، آیه 26)}.

*تا این جا دانستیم برای داشتن زندگی پاکیزه باید عمل صالح انجام بدهیم؛ یعنی زندگی ما باید رنگ و بوی کار نیک داشته باشد. در برابر این کارهای صالح، خدا هم پاداش می دهد؛ اما سنجش این پاداش با بهترین اعمال صورت خواهد گرفت. به دیگر سخن، قیمت پاداش ما با بهترین جنس ها که تحصیل می کنیم محاسبه می شود پس چه معامله ی پرسودی! خوب است بدانیم این پاداش چیست؟ قرآن در آیه ی چهل سوره ی غافر باز هم به زنان و مردانی که عمل صالح انجام می دهند می فرماید که پاداش شان بهشتی است که در آن روزی بی حساب خواهند خورد.

حال که با شیوه ی محاسبه ی خدایی آشنا شدیم بد نیست بدانیم خدا با بدکاران چگونه معامله می کند؟ خدای مهربان مجازات بدکاران را به همان اندازه ی بدی شان محاسبه می کند نه بیش تر! _{(غافر، آیه ی42)}

فراموش نکنیم شرط دیگر ایمان بود. پس کار نیک و باور، دو شرط زندگی پاکیزه در دنیا و بهشت بی حساب در آخرت است. این نکته در آیه ی «الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ طُوبی لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآب» (رعد، آیه ی29) هم تأکید شده است. این زندگی پاکیزه است که از سوی خدا به انسان مؤمن عطا می شود. این بشارت خدا است (یونس، آیه ی64) و خدا ولیّ چنین کسانی در دو دوره ی زندگانی این جهانی و آن جهانی است (فصلت، آیه ی31).

البته کسانی که به دنیا می چسبند شاید اموال زیادی داشته باشند (هود، آیه ی15) اما دیگر آخرت خود را فروخته اند (بقره، آیه ی86) و برای همین آرزوی رسیدن به بهشت را ندارند. آن ها آرزوی زندگی هزار ساله دارند! (جاثیه، آیه ی24) ولی جالب این جا است که بخشی از عذاب شان را در همین دنیا می چشند و بخش دیگرش را در جهان آخرت که عذابی سخت تر است (رعد، آیه ی34) یعنی همان دنیایی که به آن ایمان ندارند!

*چه بوی ریحانی می دهد زندگی پاکیزه! بوی ریحان دنیا «وَ الْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَ الرَّیحان » _{(الرحمن، آیه ی12)} و بوی ریحان آخرت «فَرَوْحٌ وَ رَیحانٌ وَ جَنَّه نَعیم » _{(واقعه، آیه ی89)} حالا بانوی مؤمن که نقش محوری خانواده را به عهده دارد، چه گونه می تواند زندگی را پاکیزه کند؟ ایمان و عمل صالح چگونه باید در نهاد خانواده نهادینه شود؟ باز هم دست به سوی قرآن دراز می کنیم تا بدانیم به چه چیزهایی باید ایمان داشت؟ خدا، قیامت، فرشتگان، کتاب خدا و پیامبران _{(بقره، آیه ی177)} اما نمونه ی عمل صالح بسیار است از امر به معروف و نهی از منکر گرفته تا انفاق و کارهای خیر و نوع دوستانه. هم چنین قرآن، زنانی که در برابر شوهران شان متواضع باشند و در نبود آنان رازها و حقوق همسرشان را پاس بدارند، زنانی صالحه خوانده است. _{(نساء، آیه ی34)}

شوهر، فرزندان، پدر و مادر و بستگان همه در معرض مدیریت بانوی پاکیزه اند. این بانو است که می تواند با رعایت حق شوهر، هم عمل صالح انجام دهد هم او را به انجام عمل صالح دعوت کند. این بانو است که می تواند با تربیت دل سوزانه ی خود جرعه جرعه ایمان را در وجود فرزندانش بیافشاند و گوهر عشق و ایمان را در دل شان بپروراند. این بانو است که از لالایی دوشینه تا سرودهای پگاه و نماز و دعا می تواند عطر ریحان پاکیزگی را در خانه بپراکند. احترام به پدر و مادر خود و پدرشوهر و مادرشوهر و دیگر بزرگان، همان احسان و نیکی است که قرآن خواسته و عمل صالحی است که برای رضای خدا انجام می گیرد. این زندگی پر از نور و سرور، بوی ریحان می دهد که امیرالمؤمنین(ع) فرمود: «فإنّ المرأه ریحانه و لیست بقهرمانه» _{(من لا یحضره الفقیه، ج3، ح1724، ص304)}

خبرگزاری حوزه