حسد یکی از امراض روحی است. حسد به معنی «ناراحت شدن از نعمت هایی که خداوند نصیب دیگران کرده و آرزوی زوال آنها را دارد. نقطه مقابل حسد، «خیرخواهی» است و آن این است که انسان از نعمت هایی که نصیب دیگری می شود لذّت ببرد و در راه حفظ آن بکوشد و سعادت خود را در سعادت دیگران بداند و منافع دیگران را با منافع خود به یک چشم بنگرد.

امْ یحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَی مَا ءَاتَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَینَا آلَ ابْرَاهِیمَ الْکتَابَ وَ الْحِکمَةَ وَ آتَینَاهُمْ مُلْکاً عَظِیماً ^{( نساء،/54)}

بلکه به مردم براي آنچه خدا از فضل خويش به آنان عطا کرده رشک مي ‏ورزند در حقيقت ما به خاندان ابراهيم کتاب و حکمت داديم و به آنان ملکي بزرگ بخشيديم.

یکی دیگر از رذایل اخلاقی که در طول تاریخ بشر آثار بسیار منفی فردی و اجتماعی داشته است مسئله حسد است، حسد به معنی «ناراحت شدن از نعمت هایی که خداوند نصیب دیگران کرده و آرزوی زوال آنها و حتّی تلاش و کوشش در این راه»!

حسد فضای روح آدمی را تیره و تار و فضای زندگی او را ظلمانی و محیط جامعه را مملوّ از نا امنی می کند! حسودان نه آرامشی در دنیا دارند، نه آسایشی در آخرت و چون تمام تلاششان این است که نعمت را از محسود بگیرند، آلوده انواع جنایت ها می شوند:

دروغ می گویند،

غیبت می کنند،

دست به انواع ظلم و ستم می زنند

و حتّی در حالات شدید و بحرانی از قتل و خونریزی نیز ابا ندارند!

در واقع می توان گفت:

حسد یکی از ریشه های اصلی تمام بدی هاست و از دام های بسیار خطرناک شیطان است،

همان دامی که در نخستین روزهای آفرینش بشر کار خود را کرد و فرزند آدم علیه السلام «قابیل» را به کام خود فروکشید و دستش را به خون برادرش «هابیل» آلوده کرد و به همین دلیل در روایات اسلامی، حسد یکی از اصول سه گانه کفر شمرده شده است(تکبّر، حرص و حسد).

«حسود» در واقع معترض به حکمت الهی است و به همین دلیل نوعی کفر و شرک خفی محسوب می شود. نقطه مقابل حسد، «خیرخواهی» استو آن این است که:

انسان از نعمت هایی که نصیب دیگری می شود لذّت ببرد و در راه حفظ آن بکوشد و سعادت خود را در سعادت دیگران بداند و منافع دیگران را با منافع خود به یک چشم بنگرد.

در روایات اسلامی نکوهش شدیدی از حسد شده به گونه ای که در باره کمتر صفتی از صفات رذیله چنین نکوهش دیده می شود، به عنوان نمونه کافی است که به چند حدیث زیر که گوشه کوچکی از آن احادیث است نظر بیافکنیم:

1.در حدیثی از رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله} می خوانیم:

«الْحَسَدُ یأْکلُ الْحَسَنَاتِ کمَا تَأْکلُ النَّارُ الْحَطَبَ»:

حسد حسنات را می خورد همان گونه که آتش هیزم را می خورد»._{[المحجّة البيضاء، جلد 5، صفحه 325]}

تعبیر بالا به خوبی نشان می دهد که آتش حسد می تواند تمام خرمن سعادت انسان و حسنات او را بسوزاند و زحمات یک عمر او را بر باد دهد به گونه ای که دست خالی از دنیا برود.

2.همین معنی به صورت شدیدتری از امام باقر و امام صادق ^{علیهما السلام} نقل شده است، می فرمایند:

«انَّ الْحَسَدَ یأْکلُ الْایمانَ کمَا تَأْکلُ النَّارُ الْحَطَبَ»:

حسد ایمان را می خورد همان گونه که آتش هیزم را می خورد»._{[ اصول كافى، جلد 2، صفحه 306، حديث 1 و 2]}

آری صفت رذیله حسد نه تنها خرمن حسنات را می سوزاند که خرمن ایمان را نیز خاکستر می کند.

3.در حدیث دیگری از امام امیرمؤمنان ^{علیه السلام} آمده است:

«الْحَسَدُ شَرُّ الْامْرَاضِ»:

حسد بدترین بیماری اخلاقی است»._{[غررالحكم، شرح فارسى، جلد 1، صفحه 91]}

طبق این حدیث هیچ بیماری اخلاقی بدتر از حسد نیست.

_{پايگاه حوزه}