آیت الله مصباح یزدی:

باور به همراهی خداوند و اینکه همه امور در برابر دیدگان او انجام می‌شود، خود عامل تقویت روح، در انجام دادن هر کار نیک و تحمل فشارهای روانی از قبیل فشار روحی فقدان در آدمی است.

در آیات متعددی خداوند همراهی خویش را با بندگانی که به وصف صبر، تقوا و نیکوکاری و… آراسته‌اند، اعلام کرده است:

ـ «وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ» ^{(توبه: 36)}؛ و بدانید خداوند با پرهیزگاران است.

ـ «إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ» ^{(بقره: 153)}؛ خدا با صابران است.

ـ «وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ» ^{(عنکبوت: 69)}؛ و خدا با نیکوکاران است.

بدیهی است باور به همراهی خداوند و اینکه همه امور در برابر دیدگان او انجام می‌شود، خود عامل تقویت روح، در انجام دادن هر کار نیک و تحمل فشارهای روانی از قبیل فشار روحی فقدان در آدمی است.

متأسفانه انسان‌ها به هنگام مصائب و مشکلات می‌پندارند که خدا با آنها قهر کرده و آنان را تنها گذاشته است. اگر شخص مصیبت‌دیده، همان‌گونه که خدا را در خوشایندها با خویش همراه می‌بیند، به هنگام مرگ عزیزان و مشکلات زندگی هم همراه خود ببیند، از فشار روحی او کاسته می‌شود و توان تحمل او افزایش می‌یابد. تصور خارج بودن از قلمرو حمایتی خداوند، ترس و اضطراب را به دنبال می‌آورد. اگر هنگام سختی‌ها خدا را دور و خارج از دسترس بدانیم، مضطرب می‌شویم بر تنیدگی‌مان افزوده می‌شود. کودک به این دلیل جداشدن از مادر را برنمی‌تابد که می‌پندارد دور بودن مادر سبب می‌شود که دیگر پاسخگوی نیازهای او نباشد. احساس تنهایی و بی‌یاوری است که کودک را می‌آزارد به مرور زمان که کودک بزرگ می‌شود و درمی‌یابد که هرگاه بخواهد، مادر کنار او خواهد بود، دور بودن مادر، او را بی‌تاب نمی‌کند.^{( عباس پسندیده، رضایت از زندگی، ص 325)}

ادامه »

شخصى از گورستان مى‏ گذشت؛ بهلول را ديد كه بالاى قبرى نشسته با خاك، بازى مى ‏كند.

گفت: سبب چيست كه بيشتر اوقات در گورستان به سر مى‏ برى؟

گفت: نزد قومى به سر مى‏ برم كه مرا آزار نمى‏ رسانند و اگر از پيش ايشان غايب شوم، مرا غيبت نمى‏ كنند.

منبع : نکته های ناب اخلاقی، ص22، كتابخانه تخصصی صاحب الزمان (عج) (مسجد جمکران)

در سال قحطی، عارفی غلامی را دید که شادمان بود.

پرسید: چطور در چنین وضعی شادی می کنی؟

گفت : من غلام اربابی هستم که چندین گله و رمه دارد و تا وقتی برای او کار می کنم روزی مرا می دهد.

عارف گفت: از خودم شرم دارم که یک غلام به اربابی با چند گوسفند توکل کرده و غم به دل راه نمی دهدو من ” خدایی ” دارم که مالک تمام دنیاست و نگران روزی خود هستم؟

محرم با آموزه‌های اخلاقی مرحوم آیت‌الله حق‌شناس/۲

امام صادق علیه السلام فرموده‌اند: هر کس نمازهایش را در اول وقت بگزارد، ملک‌الموت وعده داده خودش شهادتین را به او تلقین کرده و شیطان را از او دور می‌کند.

با آغاز ماه محرم الحرام هیأت در مساجد و حسینیه‌های سراسر کشور بر پا می‌شود و عزاداران حسینی پای صحبت کارشناسان دینی می‌نشینند و بعد از آن در مصیبت عزای سید و سالار شهیدان اشک ماتم می‌ریزند.

یکی از این سخنوران نامی و درس‌آموز، مرحوم آیت‌الله عبدالکریم حق‌شناس بود که سخنانش هنوز بوی تازگی و معرفت ناب می‌دهند:

*ضرورت توجه به مسائل اخلاقی

وقتی که ما در حوزه مشغول تحصیل بودیم، روزهای پنجشنبه و جمعه کتاب‌های درسی را می‌بستیم، به حوزه‌ای می‌رفتیم و آنجا با بعضی از دوستان مثل آقای خسروشاهی و آقایان دیگر، اخلاق مباحثه می‌کردیم؛ چون می‌دانستیم علت مبقیه، یعنی آن چیزی که باعث دوام و بقای تحصیلات ما می‌شود، این علم و توجه پیدا کردن به مقام اقدس پروردگار است،هر چه من خودم را بیش‌تر تصفیه اخلاقی کنم، توجه بیش‌تری به مقام اقدس ربوبی پیدا می‌کنم و امکان درک و فهم برایم بیش‌تر می‌شود. باید به این چیزها معتقد بود آقا!

آقای یاسری که پیش نماز مسجد ارک بود، یک سؤالی از آقای بروجردی کرد. ایشان فرمودند: من فردا صبح جواب می‌گویم!، ایشان عرض کردند: آقا من عجله دارم، ایشان فرمودند: حالا شما یک شب دعای کمیل را خدمت حضرت معصومه(س) بخوانید!، عرض کردند: آقا؛ چه خصوصیتی دارد که می‌فرمایید فردا جواب می‌گویم، فرمودند: استمداد از سحر می‌جویم! این آقای بروجردی که یکی از شاگردانش رهبر انقلاب بود، یکی از شاگردانش آیت‌الله محقق داماد بود، یکی از شاگردان آیت‌الله آقا مرتضی حائری، فرزند حاج شیخ عبدالکریم حائری بود، یکی از شاگردانش آیت‌الله آقای گلپایگانی بود، ایشان با این مقام علمی و عملی معتقد بود باید این‌گونه رفتار کند. پس چرا من معتقد نیستم؟

هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ

از یمن دعای شب و ورد سحری بود

ادامه »

می گویند با هر كس بايد مثل خودش رفتار كرد !

شما گوش نکنید ، چون اگر چنين بود از منش و شخصیت هیچكس ،چيزى باقى نمي ماند !

هركس هر چه به سرت آورد فقط خودت باش…

نگذار برخورد نادرست آدمها ، اصالت و طبیعت تو را خدشه دار کند.

اگر جواب هر جفايى ، بدى بود که داستان زندگی ما خالى از آدم های خوب می شد !

اگر نمي توانى آدم خوبه ى زندگي كسى باشى…

اگر براى ياد دادن همان خوبى هايى كه خودت بلدى ، ناتوان هستی

اگر خوبى كردى و بدى ديدى…كنار بكش!!! …. اما بد نشو….

اين تنها كاريست كه از دستت بر مي آيد…

تو آدم خوبه ى زندگی خودت باش..

و با وجدانت آسوده بخواب!

خدا اگر به کسی علاقه مند باشد او را تحت فشار قرار می دهد . لذا تمام انبیاء تحت فشار بوده اند.

حاج اسماعیل دولابی می گفت: خدا یک تار، یک تور و یک تیر دارد. با تار، تیر و تور خودش، آدمها را جذب می کند . مجذوب خودش می کند . تار خدا ، قرآن است .

نغمه های آسمانی است . خیلی ها را از طریق قرآن جذب خودش می کند . خیلی ها را با تور خودش جذب میکند . مثل مراسم اعتکاف و مراسم ماه رمضان و شب قدر . تیر خدا همان بارهای مشکلات است . غالب آدمها را از این طریق مجذوب خودش می کند . اولیاء خدا برای این مشکلات لحظه شماری می کردند .

شیخ بهایی میگوید : شد دلم آسوده چون تیرم زدی ، ای سرت گردم چرا دیرم زدی . از وقتی بلا و مصیبت به زندگی ام آمد ، فهمیدم من ارزش دارم . ولی گلایه دارم که چرا من را زودتر گرفتار نکردی .

سعدی هم می گوید: بزن سیلی و رویم را قفا کن . خدایا من را بزن چون زدن های تو ارزش دارد . پنبه را وقتی می زنند ، باز میشود و سفید میشود و ارزش پیدا می کند . اگر کسی به گرفتاری ها چنین نگاهی داشته باشد ، دیگر جای ناامیدی برایش باقی نمی ماند . این گرفتاری ها باید زمینه امید ما را فراهم بکند . زمینه نشاط ما را فراهم کند ولی چون ما با شیوه تربیتی خدا آشنا نیستیم ، تا مصیبتی می رسد ، ناراحت می شویم . این شیوه خداست .

آهنگرها یک گیره دارند و وقتی می خواهند روی یک تکه کار کنند ، آنرا در گیره میگذارد . خدا هم همینطور است . اگر بخواهد روی کسی کار بکند ، او را در گیره مشکلات می گذارد و بعد روی او کار می کند . گرفتاری ها ، نشانه عشق خداوند است .

شما اگر کسی را دوست نداشته باشی ، با او شُل دست می دهی و اگر او را دوست داشته باشی ، دستش را فشار می دهی و این فشار ، علامت علاقه است . خدا هم اگر به کسی علاقه مند باشد او را تحت فشار قرار می دهد . لذا تمام انبیاء تحت فشار بوده اند .

دلیل نا امیدی ما آشنا نبودن با شیوه تربیتی خدا است و دلیل دیگر که مهم است این است که ما خود خدا را نمی فهمیم . خود خدا را درک نمی کنیم . میزان توانایی خدا را متوجه نمی شویم . چقدر مقتدر است . حافظ اگر کسی را می دید که زیبا چهره بود ف می گفت : تو اول نطفه بودی و خدا تو را به این صورت درآورد ، پس این خدا می تواند به من آرامش دهد.

جوانی به من گفت : من خیلی نا امید هستم . گفتم قرآن خیلی مفید است. گفت یکبار قرآن را باز کردم و این آیه آمد : ما تو را از نطفه آفریدیم . گفتم این دوای درد تو است . خدا میگوید : من روی یک نطفه ، چنین نقش زیبای آدمی را درست کردم . پس خودت را بدست من بده. امیدوار باش .

به من ایمان بیاور . تو هرقدر پَست و گرفتار شده باشی ، من به هر کاری توانا هستم . مولانا می گوید : آن را که منم خرقه عریان نشود هرگز ، آن را که منم چاره بیچاره نخواهد شد ، آن کس که منم منصب معذور کجا گردد . اگر من به کسی منصبی بدهم ، هیچ کس نمیتواند او را عزل کند. ممکن است او را هُل بدهند و بیفتد ولی آسیب نمی بیند . چتربازها با هلکوپتر بالا می روند ، هرچه بالاتر می روند ، بیشتر لذت می برند و لحظه شماری می کنند که سقوط کنند . زیرا دلشان به چتر گرم است . انسان اگر پشت گرمی اش به خدا باشد ، اگر بالا برود ، لذت می برد .

اگر هُلش بدهند ، لذت می برد . کسی هم که عشقی به خدا ندارد ، باز این مشکلات برای او مثل سرعت گیر است و می گوید : کمی آرامتر . موسی می گفت : خدایا تو به من نعمت و آبرو و …دادی پس من هیچ وقت خودم را به پشت گرمی دشمنانت قرار نمی دهم . یک جوری رفتار نمی کنم که دشمنان تو ، دلشان گرم بشود .

تو به من عزت و آبرو دادی و من آنرا زیر پا نمی گذارم . یک جوان بگوید : خدایا تو به من خانواده و عزت دادی ، پس من تیپی نمی زنم که وقتی مجرمین من را می بینند ، دلشان گرم بشود . پوشش مهم است . وقتی من این مسائل را رعایت نمی کنم و پشت گرمی دشمنان خدا می شوم و آن وقت پشت گرمی را از خدا می خواهم . خدا می گوید : ابرای همان که کار می کنی ، برو از همان هم مزد بگیر . چون من به پوشش تو هم حساس هستم . در مکه اولین کار که می کنیم ، لباس را عوض می کنیم .

شما شیشه اتومیبل را از بیرون پاک نکن و فقط از داخل پاک کن . خوب این نمیشود . حالا یک جوان پوشش خود را طوری تنظیم بکند که باعث دلگرمی دشمنان خدا نشود . این جوان هیچ گاه مأیوس نمی شود . خدا او را رها نمی کند . ولی وقتی من یک کاری میکنم که دشمنان خدا لذت ببرند ، خدا هیچ گاه به من نشاط وامید نمی دهد .

منبع: باشگاه خبرنگاران،

آدم که عصبانی می­­ شود

نه خدا سرش می­شود،

نه دین و نه عقل؛

هر کاری که دلش بخواهد می­کند.

بعد که عقلش سر جایش آمد پشیمان می­ شود^[1].

در حالت غضب نه باید حرف زد و نه باید کاری کرد. چون حرف بزنیم گناه می­کنیم و اگر کاری هم بکنیم گناه می‌شود. وقتی غضب از بین رفت آن وقت آدم باید آرام حرفش را بزند. در حال غضب هیچ کاری نباید کرد. چون غضب پرده ضخیمی مقابل عقل و دین و خداست. آدم در آن حال نمی­فهمد که خدا چه گفته است، عقل چه گفته است؛ آن چیزی که می­خواهد را می­ گوید، آن هم دیگر پدرِ آن ذخائر معنوی را در می­ آورد! لذا در حال غضب فقط سکوت توصیه شده است؛ هیچ حرفی هم نباید بزنیم، محلی هم که در آنجا عصبانی شده­ایم را ترک کنیم؛ آرام که گرفتیم بعد بیاییم و حرف بزنیم. ولی در آن حالِ غضب اگر یکی به دو کردیم، حتماً در آن گناه خواهد بود :

فحش، بی ­حرمتی، تهمت و… در آن است. آدم تا خلاص نشود و راحت نشود، رها نمی­ کند! هر چیز از دستش بر بیاید! تیر، تفنگ، چوب، سنگ، همه را در آن جا مصرف می­کند. غضب این­ طور است، جلوی عقل و دین را می­گیرد.

_{درس اخلاق استاد اخلاق و معرفت حضرت آیت الله خوشوقت اعلی الله مقامه مدرسه علمیه حضرت صاحب الأمر عجل الله فرجه13/08/1389}

سرسلسله اهل تقوا حضرات معصومين عليهم الصلاة و السلام هستند.

خدا نسبت به آنها زیاد اظهار علاقه و محبت مي­كند و این به خاطر چمدان عصمتشان است.

آنها ذره­اي با فرمان خدا مخالفت نمي­كنند؛ حتي جايي كه خطر جاني داشته باشد، مي­روند و اين بسیار ارزشمند است. ولي بعضي سعي مي­كنند به خطر نزديك نشوند، و لو فرمان خدا باشد فرار می‌کنند. آنها جايي كه منفعت داشته باشد هستند، اما آنجا كه احساس مي­كنند ضرر مادي و مالي دارد، فرار مي­كنند. اين نوع عمل، ارزشی ندارد و لذا خدا براي چنین کسانی اهميتي قائل نشده است؛ ولي براي حضرات معصومین علیهم السلام بسیار ارزش قائل شده است. اگر منابع را مرور كنيد، مي­فهميد خدا در كجا به فكر و ياد معصومین بوده، از آنها تجليل كرده، آنها را تعظيم كرده و به مردم گفته: «اینها را دوست داشته باشيد و به حرفشان گوش دهيد.»

مجموعه بیانات معلم اخلاق و معرفت حضرت آیت الله خوشوقت ره در کتاب طریق بندگی صفحه66

واکنش «مهدی طحانیان»، کوچک ترین اسیر ایرانی در عراق به خبرنگار هندی

آزادة قهرمان «مهدی طحانیان» از شانزده سالگی، به مدت نه سال در اسارت حکومت بعثی عراق بود. شاید یادتان بیاید که آن روزها، فیلمی از یک مصاحبه با یک اسیر نوجوان پخش شد که به خاطر عدم رعایت حجاب توسط خانم خبرنگار خارجی، از انجام مصاحبه خودداری و او را مجبور به رعایت حجاب نمود.

□

با توجه به سن و سال کمی که داشتم، در کانون توجه عراقی ها قرار گرفتم. تمام نیروهای عراقی دور ما حلقه زده بودند. بیست نفر بودیم و برخی از اسیران مجروح بودند، به خاطر رسیدگی نکردن بعثی ها، همان شب اول شهید شدند. اسیرهای کم سن و سال را به خط مقدم می بردند تا از آن ها استفادة تبلیغاتی کنند. ما را پشت ماشین تویوتا نشان نیروهایشان می دادند و می گفتند: «همة نیروهای ایرانی مثل این ها کوچک و کم سن و سال هستند.»

البته ما هم ساکت نمی نشستیم و کوتاه نمی آمدیم، به همین خاطر ما را به یک کاتیوشا بستند و بدون این که اجازه داشته باشیم گوشمان را بگیریم، چهل تیر کاتیوشا شلیک کردند.

اولین خبرنگاری که به آسایشگاه ما آمد، یک زن هندی به نام «ناصره» بود. اول سراغ من آمد، ولی من با او صحبت نکردم و گفتم: «تا حجاب را رعایت نکنی، با تو صحبت نمی کنم.»

او گفت: «من به جای خواهر تو هستم.»

ولی من قبول نکردم. یک روسری از توی کیفش درآورد و گفت: «من این روسری را گذاشته بودم برای وقتی که می خواهم ایران بروم و با مقامات ایرانی مصاحبه کنم، ولی حالا از آن استفاده می کنم.»

اولین سؤالش خیلی سیاسی بود. او گفت: «آقای صدام بسیار بشردوست است و خیلی دلش به حال شما نوجوانان ایرانی می سوزد. او سعی کرده شما را به ایران تحویل بدهد، اما کشور شما قبول نکرده است. حتی رهبر شما گفته است که این بچه ها ایرانی نیستند، رهبر ایران منکر شما شده است. آیا این درست است که مقامات ایرانی چنین رفتاری با شما بکنند؟»

من با توکّل به خدا گفتم: «اول این که، این سؤال شما سیاسی است و دوم این که من نمی دانم که رهبر ما چنین حرفی زده است، ولی اگر هم گفته باشد، اشکال ندارد. ایشان رهبر ما هستند و هرچه بگویند، درست است.»

با جواب من، سرگرد عراقی سخت عصبانی شد و گفت: «مهدی! پدر تو را می سوزانم، تو را فلج می کنم. آن قدر این جا نگهت می دارم تا موهای سرت سفید بشود و پیرمرد بشوی. تو را به بغداد می فرستم و آن جا بی چاره ات می کنند.»

آن زن خبرنگار گفت: «من این فیلم را می برم و به آقای خمینی نشان می دهم تا بداند چه بسیجی هایی دارد!»

ما می دانستیم که این فیلم ها از در اردوگاه بیرون نخواهد رفت، ولی نمی دانم این خبرنگار، چه گونه فیلم را از اردوگاه بیرون برد.

این فیلم از تلویزیون فرانسه پخش شد و دانشجویان ایرانی مقیم فرانسه آن را به ایران منتقل کردند که شما آن را از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران دیدید.

منبع: مجله امتداد - بهمن 1389 - شماره 60

در درس اخلاق آیت‌الله قرهی عنوان شد

ابن عباس می‌گوید: به پیامبر صلی الله علیه و آله عرض کردم: آقا! گاهی انسان ناخودآگاه احساس افسردگی و پژمردگی می‌کند، علتش چیست؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: وقتی نتوانستی نفس و ذهن خودت را کنترل کنی، تو در تزلّل افکار و در پژمردگی حال قرار می‌گیری.
آیت‌الله روح‌الله قرهی مدیر حوزه علمیه امام مهدی(عج) حکیمیه تهران در تازه‌ترین جلسه اخلاق خود به موضوع «راه‌های کنترل خطورات نفسانی و شیطانی» پرداخت که در ادامه می‌آید:

تصوّر این که خواطر نفسانی، اثرگذار نیست؛ وسوسه شیطان است!

توفیق الهی برای بندگان، این است که بتوانند خواطر نفسانی و شیطانی را کنترل کنند و خواطر ربّانی و الهی را در وجود خود، رشد بدهند.

یکی از توفیقات بزرگ پروردگار عالم به انسان، شناخت او نسبت به نفس خودش است. اگر جدّاً انسان، نفس و حالاتش را شناخت و متوجّه شد که خواطر نفسانی و شیطانی، اسّ و اساس انحراف بشر است، تمام مشکلات حل خواهد شد.

لذا تمام مشکل این است که انسان باور ندارد که اگر خطورات ذهنی خود (خطورات نفسانی و شیطانی) را شناخت و توفیق کنترل را داشت، به آن مقام حقیقی انسان بما هو انسان می‌رسد.

اتّفاقاً یکی از وسوسه‌های شیطان، این است: خواطر نفسانی، اثرگذار نیست، که این یک نکته مهم است. لذا انسان تصوّر می‌کند فقط عمل، مهم است. گرچه واقعاً عمل، مهم است، امّا مقدّمه عمل، همین خواطر نفسانی و شیطانی است.

کما این که مقدّمه عمل صالح و رسیدن به اوج و قرب الی الله، گاهی یک لحظه تفکّر و یا یک لحظه خطورات ربّانی است. وقتی این خطورات به ذهن ورود پیدا کرد و بعد این خطورات، انسان را احاطه کرد، مدام اعمال صالح از او دیده می‌شود.

لذا گاهی انسان می‌بیند اعمال صالحی از او سر می‌زند که بعدها باورش برای خود او هم خیلی مشکل است که من بودم؟! گرچه توفیق از ناحیه خداست، «وَ ما تَوْفیقی‏ إِلاَّ بِاللَّه‏». امّا اولیاء خدا می‌فرمایند: این، نقش ارتباط خاطر ربّانی و الهی برای انسان است.

ادامه »