وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ ^{﴿بقره/155﴾}

و قطعا شما را به چيزى از [قبيل] ترس و گرسنگى و كاهشى در اموال و جانها و محصولات مى ‏آزماييم و مژده ده شكيبايان را.

أَلَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرَىٰ

آیا انسان نمی‌ داند که خدا می‌ بیند؟

Does he not know that Allah sees?

فیلم کوتاه: و خدا می‌ بیند (با موضوع مراقبه) بر اساس آیه شریفه 14 سوره علق:

زمان: 114 ثانیه (01:54)

معاونت فرهنگی و هنری مؤسسه دارالحدیث

كَلَّا إِنَّ الْإِنْسانَ لَيَطْغى‌ «6» أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى‌ «7» إِنَّ إِلى‌ رَبِّكَ الرُّجْعى‌ «8» أَ رَأَيْتَ الَّذِي يَنْهى‌ «9» عَبْداً إِذا صَلَّى «10» أَ رَأَيْتَ إِنْ كانَ عَلَى الْهُدى‌ «11» أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوى‌ «12» أَ رَأَيْتَ إِنْ كَذَّبَ وَ تَوَلَّى «13» أَ لَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرى‌ «14»

نه چنين است (كه مى‌پندارند). بى‌گمان آدمى طغيان مى‌كند. چون خود را بى‌نياز مى‌بيند. همانا بازگشت همه به سوى پروردگار توست. آيا ديدى آن كه منع مى‌كند. بنده‌اى را كه نماز مى‌خواند. آيا انديشيده‌اى كه اگر (آن بنده) بر طريق هدايت باشد يا به تقوا سفارش كند. (سزاى نهى كننده او جز آتش نيست) آيا انديشيده‌اى كه اگر تكذيب كند و روى برتابد (فقط خود را هلاك ساخته است؟) آيا او نمى‌داند كه خداوند مى‌بيند.

ادامه »

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ‌ إِلَى‌ الصَّلاَةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ‌ وَ أَيْدِيَکُمْ‌ إِلَى‌ الْمَرَافِقِ‌ وَ امْسَحُوا بِرُءُوسِکُمْ‌ وَ أَرْجُلَکُمْ‌ إِلَى‌ الْکَعْبَيْنِ‌ وَ إِنْ‌ کُنْتُمْ‌ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا وَ إِنْ‌ کُنْتُمْ‌ مَرْضَى‌ أَوْ عَلَى‌ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ‌ مِنَ‌ الْغَائِطِ أَوْ لاَمَسْتُمُ‌ النِّسَاءَ فَلَمْ‌ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ‌ وَ أَيْدِيکُمْ‌ مِنْهُ‌ مَا يُرِيدُ اللَّهُ‌ لِيَجْعَلَ‌ عَلَيْکُمْ‌ مِنْ‌ حَرَجٍ‌ وَ لٰکِنْ‌ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَکُمْ‌ وَ لِيُتِمَ‌ نِعْمَتَهُ‌ عَلَيْکُمْ‌ لَعَلَّکُمْ‌ تَشْکُرُونَ‌

ای کسانی که ایمان آورده‌اید!

هنگامی که به نماز می‌ایستید، صورت و دستها را تا آرنج بشویید!

و سر و پاها را تا مفصل [= برآمدگی پشت پا] مسح کنید!

و اگر جنب باشید، خود را بشویید (و غسل کنید)!

و اگر بیمار یا مسافر باشید، یا یکی از شما از محل پستی آمده [= قضای حاجت کرده‌]، یا با زنان تماس گرفته (و آمیزش جنسی کرده‌اید)،

و آب (برای غسل یا وضو) نیابید، با خاک پاکی تیمم کنید!

و از آن، بر صورت [= پیشانی‌] و دستها بکشید!

خداوند نمی‌خواهد مشکلی برای شما ایجاد کند؛ بلکه می‌خواهد شما را پاک سازد و نعمتش را بر شما تمام نماید؛ شاید شکر او را بجا آورید!

_{(سوره مائده آیه 6)}

_{O you who have believed, when you rise to [perform] prayer, wash your faces and your forearms to the elbows and wipe over your heads and wash your feet to the ankles. And if you are in a state of janabah, then purify yourselves. But if you are ill or on a journey or one of you comes from the place of relieving himself or you have contacted women and do not find water, then seek clean earth and wipe over your faces and hands with it. Allah does not intend to make difficulty for you, but He intends to purify you and complete His favor upon you that you may be grateful.}

نکته ها

در آيه‌ى 43 سوره‌ى نساء، به موضوع غسل و تيمّم اشاره شد، در اينجا علاوه بر آن دو، به مسأله‌ى وضو هم اشاره شده است.

واژه‌ى «قيام»، هرگاه با حرف «الى» همراه شود، به معناى اراده كردن است. «إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ» يعنى هرگاه تصميم به نماز خواندن گرفتيد.

كلمه‌ى «جنب»، به زن و مرد، مفرد و جمع، بطور يكسان اطلاق مى‌شود.

مراد از فرمان‌ «فَاطَّهَّرُوا» انجام غسل است. به قرينه اين‌كه در آيه‌ى 43 سوره‌ى نساء به جاى‌ «فَاطَّهَّرُوا»، «تَغْتَسِلُوا» فرموده است.

قيد «إِلَى الْمَرافِقِ»، براى بيان محدوده‌ى شستن است، نه جهت شستن. از آنجا كه كلمه‌ى «يَد» در زبان عربى، هم به دست، از انگشتان تا مچ و هم به دست، از انگشتان تا آرنج و هم به دست، از انگشتان تا كتف، اطلاق مى‌شود اين آيه مى‌فرمايد: در وضو، دست تا آرنج را بشوييد، نه كمتر و نه بيشتر.

ادامه »

قُلْ لَا يَسْتَوِي الْخَبِيثُ وَالطَّيِّبُ وَلَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِيثِ

بگو: ناپاک و پاک [مانند کافر و مؤمن، معصیت و طاعت، حرام و حلال، و معیوب و سالم] یکسان نیستند؛ هر چند فراوانی ناپاک ها تو را به شگفت آورد.

پاک و ناپاک (پوستر) (106.28 KB)

 

 

پاک و ناپاک مساوی نیستند (پوستر) (198.71 KB)

 پاک و ناپاک مساوی نیستند (عکس نوشته)  (88.67 KB)

و هنگامی که به آنان گفته شود: «برای خداوند رحمان سجده کنید!» می‌گویند: «رحمان چیست؟! (ما اصلاً رحمان را نمی‌شناسیم!) آیا برای چیزی سجده کنیم که تو به ما دستور می‌دهی؟!» (این سخن را می‌گویند) و بر نفرتشان افزوده می‌شود!

And when it is said to them, “Prostrate to the Most Merciful,” they say, “And what is the Most Merciful? Should we prostrate to that which you order us?” And it increases them in aversion.

تفسیر نور (محسن قرائتی)

وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ اسْجُدُوا لِلرَّحْمنِ قالُوا وَ مَا الرَّحْمنُ أَ نَسْجُدُ لِما تَأْمُرُنا وَ زادَهُمْ نُفُوراً «60»

نکته ها

در اين آيه دو بار كلمه‌ى‌ «ما» مطرح شده است كه براى جمادات به كار مى‌رود. هدف كفّار از اين تعبير، تحقير ذات مقدّس الهى بود. لذا به جاى «و من الرحمن» گفتند: «مَا الرَّحْمنُ» و به جاى «لمن تأمرنا» گفتند: «لِما تَأْمُرُنا». كلمه‌ى «رحمن» رمز رحمت دائمى و بى‌پايان و از صفات اختصاصى پرودگار است. «4»

«1». هود، 119.إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ ۚ وَلِذَٰلِكَ خَلَقَهُمْ ۗ وَتَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ

«2». الرحمن، 1- 2.بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ الرَّحْمَٰنُ *عَلَّمَ الْقُرْآنَ

«3». انعام، 12.قُلْ لِمَنْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ قُلْ لِلَّهِ ۚ كَتَبَ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ ۚ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ ۚ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ

«4». تفسير اطيب‌البيان.

جلد 6 - صفحه 276

پیام ها

1- سجده، مظهر يكتاپرستى و روح اديان توحيدى است. «اسْجُدُوا» (از ميان همه‌ى تكاليف، تنها سخن از سجده به ميان آمده است)

2- در امر به معروف، به دليل امر خود اشاره كنيد. «اسْجُدُوا لِلرَّحْمنِ» (دليل سجده شما، رحمت گسترده‌ى خداوند است)

3- كفر و لجاجت باعث مى‌شود دعوت انبيا نه تنها كارساز نباشد، بلكه مايه‌ى زدگى و نفرت بيشتر كفّار از كلام حقّ شود. «زادَهُمْ نُفُوراً

ادامه »

 

 

الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ

ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۚ الرَّحْمَٰنُ فَاسْأَلْ بِهِ خَبِيرًا

همان (خدایی) که آسمانها و زمین و آنچه را میان این دو وجود دارد، در شش روز ( شش دوران) آفرید; سپس بر عرش (قدرت) قرار گرفت (وبه تدبیر جهان پرداخت، او خداوند) رحمان است; از او بخواه که از همه چیز آگاه است! ^{(آيه 59 از سوره مبارکه فرقان)}

He who created the heavens and the earth and what is between them in six days and then established Himself above the Throne - the Most Merciful, so ask about Him one well informed.

ادامه »

همه کار به نام خدا

شرح کلمات آیه

بسیارى از علماى لغت معتقدند که واژه « اسم » در اصل از ماده « سموّ » (بر وزن عُلّو) به معناى ارتفاع و بلندى گرفته شده، و از آنجا که نامگذارى سبب معرفت و شناخت و علّو مقام هر چیز است; واژه « اسم » در این معنا به کار رفته. (1)

«رحمان» و «رحیم»; این دو واژه از ماده « رحمت » گرفته شده، و معروف این است که « رحمان » کسى است که رحمت اش عام است، و همگان را شامل مى شود، در حالى که « رحیم » به کسى گفته مى شود که رحمت اش خاص است، بنابراین رحمانیت خداوند سبب شده است که فیض نعمت اش دوست و دشمن، و مؤمن و کافر را شامل شود; ولى رحیمیّت او ایجاب مى کند که مؤمنان را مشمول مواهب خاصّى در دنیا و آخرت قرار دهد که دور افتادگان از خدا و بى خبران از آن محروم اند.

شاهد این تفاوت امور زیر است:
1. « رحمان » صیغه مبالغه است، و « رحیم » صفت مشبهه; و صیغه مبالغه تأکید بیشترى را مى رساند و دلیل بر گستردگى این نوع رحمت است. ولى بعضى هر دو را صفت مشبهه و یا هر دو را صیغه مبالغه دانسته اند، امّا با این حال تصریح کرده اند که « رحمان » مبالغه بیشترى را مى رساند. (2)

ادامه »

معمولا در قرآن بسیاری از مطالب به صورت کلی آمده است

اگر در جایی اینطور نبوده و به صورت خاص به آن پرداخته شده استبیانگر ویژه بودن آن مطلب است. از جمله مواردی که به صورت کلی بیان شده و به صورت خاص در آیات کریمه قرآن مورد توصیه و اهتمام واقع شده است، مساله رعایت حقوق همسایه است

در سوره مبارکه نساءآیه 36، وقتی قران دستورالعملهای اساسی را برای مومنا ذکر می کند می فرماید:

خدای را بپرستید و هیچ چیز شریک او مسازید

و با پدر و مادر و خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و همسایه خویشاوند و همسایه بیگانه

و یار مصاحب و مسافر رهگذر و بندگان خود نیکی کنید

هر آینه خدا متکبران و فخرفروشان را دوست ندارد.

 

ادامه »